Embedded Files
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΕΙΝ
Γνωρίζοντας ότι το παρόν, και κάθε παρόν, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η φυσική κατάληξη ενός παρελθόντος, και ότι παρόν χωρίς παρελθόν δεν μπορεί να υπάρξει, εύκολα διαπιστώνει κάποιος τη σημασία του ιστορικού παρελθόντος για τον άνθρωπο. Για να μιλήσει όμως κάποιος για την αξία της ιστορίας, θα πρέπει κιόλας να τη γνωρίζει. Εδώ όμως υπάρχει μια δυσκολία : το γεγονός δηλαδή, ότι η γνώση του ιστορικού παρελθόντος είναι μια υπόθεση εξαιρετικά δύσκολη. Πάντως είναι από όλους γενικά παραδεκτό πως, όσο καλύτερα γνωρίζει κάποιος το παρελθόν, τόσο καλύτερα βλέπει το μέλλον.
Γνωρίζοντας ότι το παρόν, και κάθε παρόν, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η φυσική κατάληξη ενός παρελθόντος, και ότι παρόν χωρίς παρελθόν δεν μπορεί να υπάρξει, εύκολα διαπιστώνει κάποιος τη σημασία του ιστορικού παρελθόντος για τον άνθρωπο. Για να μιλήσει όμως κάποιος για την αξία της ιστορίας, θα πρέπει κιόλας να τη γνωρίζει. Εδώ όμως υπάρχει μια δυσκολία : το γεγονός δηλαδή, ότι η γνώση του ιστορικού παρελθόντος είναι μια υπόθεση εξαιρετικά δύσκολη. Πάντως είναι από όλους γενικά παραδεκτό πως, όσο καλύτερα γνωρίζει κάποιος το παρελθόν, τόσο καλύτερα βλέπει το μέλλον.
Η ιστορική μνήμη δεν είναι γνωστική πολυτέλεια και δεν αφορά μόνο τους ιστορικούς. Αντίθετα η ιστοριογνωσία είναι το κατεξοχήν εργαλείο όλων μας, για να ερμηνεύσουμε το παρόν, ο καλύτερος δρόμος, για να αναλάβουμε τον ιστορικό μας ρόλο. Η γνώση της ιστορίας είναι πολύτιµο µέσο για να εξηγήσουµε το παρόν. Η τεχνολογική εξέλιξη, η επιστημονική πρόοδος, η έξαρση του ρατσισμού, η όξυνση κάποιων νοσηρών κοινωνικών φαινομένων, όλα αυτά δεν µμπορούν να ερμηνευτούν σωστά, αν δεν περάσουν µέσα από την ιστορική µνήµη, αν δεν φιλτραριστούν από το εργοστάσιο του παρελθόντος, προκειμένου να διεκπεραιώσουμε την αποστολή µας ως άτοµα, µέλη µιας κοινωνίας, αλλά και ως έθνη σε οποιοδήποτε τοµέα της ανθρώπινης δραστηριότητας (πολιτικό, ηθικό, πολιτιστικό, οικονοµικό κ.ά.).
Αν είναι αλήθεια πως η αυτογνωσία είναι κάτι απαραίτητο στον άνθρωπο, η ιστορική γνώση είναι ο καλύτερος δρόμος για να οδηγηθούμε σ’ αυτήν την αυτογνωσία.
Η αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου και ιδιαίτερα του Έλληνα για τη συλλογική αυτογνωσία βαδίζει παράλληλα με την αναγκαιότητα της ιστορικής μνήμης ως προϊόν της ιστορικής γνώσης. Αναρίθμητες σκόρπιες εικόνες, διαφημίσεις, ειδήσεις και υποσχέσεις, «προσφορές» και δυνατότητες μάς κατακλύζουν, αλλά πολλές φορές δεν έχουμε τα στοιχειώδη θεωρητικά εργαλεία για να τις αξιολογήσουμε, ούτε ένα ιστορικό πλαίσιο αναφοράς για να τις εντάξουμε και να τις ερμηνεύσουμε.
Η ιστορική γνώση διακονεί ένα βαθύτερο στόχο. Υπερβαίνει τη βιωματική σχέση, απομυθοποιεί κάποια «επιτεύγματα» του παρελθόντος και υποχρεώνει το υποκείμενο σε μία ορθολογική ερμηνεία της ιστορίας. Οι εθνικές πληγές και οι ελπίδες, οι πόνοι, οι πόθοι, τα οράματα και οι εξάρσεις συνθέτουν ως ένα βαθμό την εθνική και ιστορική μας ταυτότητα, αλλά στο μέτρο που αποτυπώνουν και την ιστορική αλήθεια..Γιατί για ένα λαό δεν είναι επικίνδυνη μόνο η άγνοια της ιστορίας «Λαοί που δεν γνωρίζουν την ιστορία τους είναι υποχρεωμένοι να την ξαναζήσουν» αλλά και η λανθασμένη γνώση της ιστορίας του ή η σκόπιμη παραποίησή της.
«Η ιστορία του παρελθόντος είναι η ιστορία του παρόντος» (Croce)Σκοπός, λοιπόν της ιστορικής γνώσης είναι να καταδείξει την ιστορική συνέχεια του λαού μας και να λειτουργήσει ως δίαυλος για την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας. Αυτό καθίσταται σήμερα πιο επιτακτικό γιατί οι «σειρήνες» της διαφήμισης, της υπερκατανάλωσης, του εφησυχασμού, της ημιμάθειας και μιας κακώς εννοούμενης «πολυπολιτισμικότητας» λειτουργούν διαβρωτικά στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και επιταχύνουν την άμβλυνση της εθνικής συνείδησης.
Εξάλλου τα βήματα του παρόντος είναι και αυτά που είναι, διότι συνεχίζουν το βηματισμό του παρελθόντος.
Όσα, δηλαδή, επιτεύγματα έχουμε να επιδείξουμε στο παρόν το οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό και στην προσφορά - δημιουργία των προγόνων μας. Η πορεία ενός λαού είναι μία αλυσίδα αδιάσπαστη πολιτιστικής συνέχειας από το χθες στο σήμερα. Κανένας λαός δεν δημιούργησε πολιτισμό από το μηδέν, αλλά στηρίχτηκε στην πολιτισμική του κληρονομιά, αξιοποίησε την αποθησαυρισμένη γνώση και την εμπειρία του παρελθόντος και εμπλούτισε τα έργα του χθες με τις ανάγκες του σήμερα.
Πάνω από όλα πρέπει να τονιστεί η μεγάλη ηθική ευθύνη των ιστορικών απέναντι στην ιστορία.
Σκοπός και στόχος του ιστορικού πρέπει να είναι η διερεύνηση, η ανακάλυψη και η διατύπωση της πραγματικής, της αντικειμενικής αλήθειας, για να παραδοθεί στις επόμενες γενιές και να γίνει οδηγός τους. Ποτέ ένας ιστορικός δε θα πρέπει να είναι στρατευμένος στο πλευρό πολιτικών σκοπιμοτήτων, ούτε να είναι προκατειλημένος.Ποτέ ένας ιστορικός δεν πρέπει να αναλύει τα γεγονότα επηρρεασμένος από την πολιτική του τοποθέτηση. Γιατί τότε, μόνο σύγχηση θα προκαλέσει και αποπροσανατολισμό των αναγνωστών. Σήμερα δυστυχώς, αυτό είναι συχνό φαινόμενο και φτάνουμε τότε στο δυσάρεστο συμπέρασμα ότι δυστυχώς οι άνθρωποι δεν διδάσκονται από την ιστορία.
Υπάρχει όμως κι άλλο ένα κρίσιμο σημείο στην αντιμετώπιση του παρελθόντος. Είναι η διάκριση ανάμεσα σε ό,τι πρέπει να κρατήσουμε από αυτό και σε ό,τι δεν είναι πια ζωντανό και απαραίτητο. Το πιο ασφαλές κριτήριο για τη στάση μας πρέπει να είναι η λειτουργικότητα, δηλαδή κατά πόσο αυτό που θα δεχτούμε τελικά μπορεί να εξυπηρετήσει και τη δική μας ζωή και πραγματικότητα. Για να μπορέσουμε όμως να εξακριβώσουμε αυτό το στοιχείο, είναι απαραίτητη η βαθιά γνώση και μελέτη του παρελθόντος και η κριτική αντιμετώπισή τους. Δεν είναι σωστό να δεχθούμε τα πάντα παθητικά και χωρίς κριτική ή αμφισβήτηση. Ό,τι θα υιοθετήσουμε θα πρέπει να το αφομοιώσουμε για να μας χρησιμεύσει. Όμως, με τον τρόπο που διδάσκεται σήμερα η ιστορία στις νεότερες γενιές, με τον παπαγαλισμό και την απομνημόνευση, σίγουρα απέχουμε πολύ από την ουσιαστική γνώση της.
Κατερίνα Κουβουτσάκη, φιλόλογος
Αν είναι αλήθεια πως η αυτογνωσία είναι κάτι απαραίτητο στον άνθρωπο, η ιστορική γνώση είναι ο καλύτερος δρόμος για να οδηγηθούμε σ’ αυτήν την αυτογνωσία.
Η αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου και ιδιαίτερα του Έλληνα για τη συλλογική αυτογνωσία βαδίζει παράλληλα με την αναγκαιότητα της ιστορικής μνήμης ως προϊόν της ιστορικής γνώσης. Αναρίθμητες σκόρπιες εικόνες, διαφημίσεις, ειδήσεις και υποσχέσεις, «προσφορές» και δυνατότητες μάς κατακλύζουν, αλλά πολλές φορές δεν έχουμε τα στοιχειώδη θεωρητικά εργαλεία για να τις αξιολογήσουμε, ούτε ένα ιστορικό πλαίσιο αναφοράς για να τις εντάξουμε και να τις ερμηνεύσουμε.
Η ιστορική γνώση διακονεί ένα βαθύτερο στόχο. Υπερβαίνει τη βιωματική σχέση, απομυθοποιεί κάποια «επιτεύγματα» του παρελθόντος και υποχρεώνει το υποκείμενο σε μία ορθολογική ερμηνεία της ιστορίας. Οι εθνικές πληγές και οι ελπίδες, οι πόνοι, οι πόθοι, τα οράματα και οι εξάρσεις συνθέτουν ως ένα βαθμό την εθνική και ιστορική μας ταυτότητα, αλλά στο μέτρο που αποτυπώνουν και την ιστορική αλήθεια..Γιατί για ένα λαό δεν είναι επικίνδυνη μόνο η άγνοια της ιστορίας «Λαοί που δεν γνωρίζουν την ιστορία τους είναι υποχρεωμένοι να την ξαναζήσουν» αλλά και η λανθασμένη γνώση της ιστορίας του ή η σκόπιμη παραποίησή της.
«Η ιστορία του παρελθόντος είναι η ιστορία του παρόντος» (Croce)Σκοπός, λοιπόν της ιστορικής γνώσης είναι να καταδείξει την ιστορική συνέχεια του λαού μας και να λειτουργήσει ως δίαυλος για την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας. Αυτό καθίσταται σήμερα πιο επιτακτικό γιατί οι «σειρήνες» της διαφήμισης, της υπερκατανάλωσης, του εφησυχασμού, της ημιμάθειας και μιας κακώς εννοούμενης «πολυπολιτισμικότητας» λειτουργούν διαβρωτικά στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και επιταχύνουν την άμβλυνση της εθνικής συνείδησης.
Εξάλλου τα βήματα του παρόντος είναι και αυτά που είναι, διότι συνεχίζουν το βηματισμό του παρελθόντος.
Όσα, δηλαδή, επιτεύγματα έχουμε να επιδείξουμε στο παρόν το οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό και στην προσφορά - δημιουργία των προγόνων μας. Η πορεία ενός λαού είναι μία αλυσίδα αδιάσπαστη πολιτιστικής συνέχειας από το χθες στο σήμερα. Κανένας λαός δεν δημιούργησε πολιτισμό από το μηδέν, αλλά στηρίχτηκε στην πολιτισμική του κληρονομιά, αξιοποίησε την αποθησαυρισμένη γνώση και την εμπειρία του παρελθόντος και εμπλούτισε τα έργα του χθες με τις ανάγκες του σήμερα.
Πάνω από όλα πρέπει να τονιστεί η μεγάλη ηθική ευθύνη των ιστορικών απέναντι στην ιστορία.
Σκοπός και στόχος του ιστορικού πρέπει να είναι η διερεύνηση, η ανακάλυψη και η διατύπωση της πραγματικής, της αντικειμενικής αλήθειας, για να παραδοθεί στις επόμενες γενιές και να γίνει οδηγός τους. Ποτέ ένας ιστορικός δε θα πρέπει να είναι στρατευμένος στο πλευρό πολιτικών σκοπιμοτήτων, ούτε να είναι προκατειλημένος.Ποτέ ένας ιστορικός δεν πρέπει να αναλύει τα γεγονότα επηρρεασμένος από την πολιτική του τοποθέτηση. Γιατί τότε, μόνο σύγχηση θα προκαλέσει και αποπροσανατολισμό των αναγνωστών. Σήμερα δυστυχώς, αυτό είναι συχνό φαινόμενο και φτάνουμε τότε στο δυσάρεστο συμπέρασμα ότι δυστυχώς οι άνθρωποι δεν διδάσκονται από την ιστορία.
Υπάρχει όμως κι άλλο ένα κρίσιμο σημείο στην αντιμετώπιση του παρελθόντος. Είναι η διάκριση ανάμεσα σε ό,τι πρέπει να κρατήσουμε από αυτό και σε ό,τι δεν είναι πια ζωντανό και απαραίτητο. Το πιο ασφαλές κριτήριο για τη στάση μας πρέπει να είναι η λειτουργικότητα, δηλαδή κατά πόσο αυτό που θα δεχτούμε τελικά μπορεί να εξυπηρετήσει και τη δική μας ζωή και πραγματικότητα. Για να μπορέσουμε όμως να εξακριβώσουμε αυτό το στοιχείο, είναι απαραίτητη η βαθιά γνώση και μελέτη του παρελθόντος και η κριτική αντιμετώπισή τους. Δεν είναι σωστό να δεχθούμε τα πάντα παθητικά και χωρίς κριτική ή αμφισβήτηση. Ό,τι θα υιοθετήσουμε θα πρέπει να το αφομοιώσουμε για να μας χρησιμεύσει. Όμως, με τον τρόπο που διδάσκεται σήμερα η ιστορία στις νεότερες γενιές, με τον παπαγαλισμό και την απομνημόνευση, σίγουρα απέχουμε πολύ από την ουσιαστική γνώση της.
Κατερίνα Κουβουτσάκη, φιλόλογος
Τηλεκπαίδευση …e-learning
Το υπουργείο Παιδείας εξέδωσε νέα εγκύκλιο με την οποία περιγράφεται ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών που παρακολουθούν διαδικτυακά μαθήματα λόγω των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης του κορονοϊού σαν να διεξάγεται η εκπαιδευτική διαδικασία κανονικά αν και υπάρχουν καποιες ιδιαιτερότητες και αδυναμίες της τηλεκπαίδευσης και πλήθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές.
Το υπουργείο Παιδείας εξέδωσε νέα εγκύκλιο με την οποία περιγράφεται ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών που παρακολουθούν διαδικτυακά μαθήματα λόγω των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης του κορονοϊού σαν να διεξάγεται η εκπαιδευτική διαδικασία κανονικά αν και υπάρχουν καποιες ιδιαιτερότητες και αδυναμίες της τηλεκπαίδευσης και πλήθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές.
Στο παρελθόν υπήρχε εκπαίδευση από απόσταση που γινόταν κυρίως δια αλληλογραφίας. Για τον ίδιο σκοπό οι εκπαιδευτές χρησιμοποιούσαν κασέτες ήχου και βιντεοκασέτες που αποστέλλονταν ταχυδρομικά στους εκπαιδευόμενους. Επίσης γινόταν και χρήση καναλιών της τηλεόρασης όπου παρουσιάζονταν σεμινάρια και κύκλοι μαθημάτων με μορφή τηλεοπτικών εκπομπών. Όλα τα μέσα αυτά λέγονται μη αλληλεπιδραστικά διότι δεν υπήρχε η δυνατότητα να απαντήσει άμεσα ο εκπαιδευόμενος.Εξ αποστάσεως εκπαίδευση ορίζεται ως η τυπική εκπαίδευση, στην οποία χρησιμοποιούνται διαδραστικά συστήματα τηλεπικοινωνιών με στόχο την επικοινωνία και αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευόμενων, εκπαιδευτών και εκπαιδευτικού υλικού.Με τον όρο online learning εννοούμε ότι η διδασκαλία του εκάστοτε μαθήματος γίνεται online. Τα online μαθήματα δηλαδή, δεν απαιτούν τη μετακίνηση σας και μπορείτε εύκολα να έχετε πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό του μαθήματος κάθε στιγμή και χωρίς χρονικό περιορισμό, μόνο με ένα κλικ. Ακόμη, υπάρχει και η συνδυασμένη μορφή εκπαίδευσης (blended learning), στην οποία συνδυάζεται η παραδοσιακή διδασκαλία στην αίθουσα με την ηλεκτρονική μάθηση (online learning).Πώς γίνεται η τηλεδιάσκεψη;Η εξ' αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να ορισθεί ως μια προγραμματισμένη εμπειρία διδασκαλίας/ μάθησης η οποία χρησιμοποιεί πληθώρα νέων τεχνολογιών (βίντεο, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κλπ.) για να προσομοιώσει την εκπαιδευτική διαδικασία από απόσταση. Περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες οι οποίες επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να επιλέξουν το χρόνο, τόπο και ρυθμό μάθησης που ικανοποιεί τις προσωπικές τους ανάγκες και απαιτήσεις (Πηγή: Eastern College, TeleLearning).Με το δίκτυο υπολογιστών σε μία τηλεδιάσκεψη πολλών ατόμων μπορούν να γίνονται παρουσιάσεις κειμένων εικόνων, γραφικών και ήχου, να σχεδιάζονται παρουσιάσεις μαθημάτων με πολυμέσα (multimedia courses). Τα πολυμέσα παρουσιάζουν στον υπολογιστή κείμενα, προγράμματα λογισμικού , εικόνες video και ήχου και με αυτά μπορεί να σχεδιαστεί εκπαιδευτικό λογισμικό . Στην εκπαίδευση εξ αποστάσεως χρησιμοποιούνται αυτά τα μέσα επικοινωνίας σε συνδυασμό μεταξύ τους ώστε να υπάρξει όσο το δυνατόν καλύτερη καθοδήγηση των εκπαιδευόμενων.Ο εκπαιδευτής επικοινωνεί με τους εκπαιδευόμενους με κάποιο μέσο αμφίδρομης επικοινωνίας σύγχρονης ή ασύγχρονης. Η εκπαίδευση αυτή ονομάζεται και τηλε-επιμόρφωση ή τηλε-εκπαίδευση.Υπάρχουν πολλές μορφές εκπαίδευσης από απόσταση. Κάποιες μορφές κάνουν προσομοίωση της διδασκαλίας που γίνεται μέσα στην τάξη με πλήρη επικοινωνία καθηγητών και μαθητών σε πραγματικό χρόνο, ενώ άλλες μορφές υποστηρίζουν την ανεξάρτητη μάθηση που κατευθύνεται από τον εκπαιδευόμενο. Η μορφή ανεξάρτητης μάθησης με ασύγχρονη επικοινωνία εφαρμόζεται στα περισσότερα συστήματα εκπαίδευσης από απόσταση.Ένας από τους στόχους της ανοιχτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι να παρέχει δυνατότητα πρόσβασης σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης σε άτομα που δεν μπορούν με άλλους τρόπους να συμμετέχουν σε αυτά, λόγω της γεωγραφικής θέσης που κατοικούν ή λόγω ειδικών καταστάσεων (π.χ. εργασία). Άλλος στόχος είναι να μεταδοθούν μαθήματα σε απομακρυσμένες περιοχές στις οποίες δεν μπορούν να μεταβούν οι καθηγητές για να διδάξουν.Πολλοί εκπαιδευτικοί οργανισμοί αντιμετωπίζουν τις νέες εκπαιδευτικές προκλήσεις με τη δημιουργία προγραμμάτων εκπαίδευσης από απόσταση. Στο πιο βασικό επίπεδο, η εκπαίδευση από απόσταση υλοποιείται στις περιπτώσεις όπου ένας εκπαιδευτής και ο/οι εκπαιδευόμενοι βρίσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες και η τεχνολογία (δηλ. φωνή, video, δεδομένα, έντυπο υλικό, κτλ), συχνά σε συνδυασμό με επικοινωνία πρόσωπο-με-πρόσωπο, χρησιμοποιείται για να γεφυρώσει το διδακτικό κενό. Αυτού του τύπου τα προγράμματα είναι σε θέση να παράσχουν σε ενήλικες μια δεύτερη ευκαιρία για ανώτερη εκπαίδευση και επιμόρφωση, να απευθυνθούν σε άτομα με περιορισμούς χρόνου, με φυσικούς ή σωματικούς περιορισμούς και να αυξήσουν τις γνώσεις των εργαζομένων στο τόπο της εργασίας τους.Πότε είναι αναγκαία η τηλεκπαίδευση;• Η ανάγκη για εκπαίδευση και επιμόρφωση μεγάλου αριθμού ατόμων, που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές.• Η εκπαίδευση και επιμόρφωση ατόμων με ειδικές ανάγκες, και ειδικότερα με κινητικούς περιορισμούς.• Η εκπαίδευση και επιμόρφωση ατόμων που κατοικούν σε δυσπρόσιτες περιοχές (π.χ. ορεινή και νησιωτική χώρα)• Η διευκόλυνση συμμετοχής στην εκπαιδευτική διαδικασία ειδημόνων και συμβούλων που κατέχουν εξειδικευμένες γνώσεις σε διάφορους τομείς.• Η συνεργατική διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας από διδάσκοντες που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές.Ποια είναι τα Πλεονεκτήματα από την τηλεκπαίδευση;Τα κυριότερα πλεονεκτήματα από την εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μπορούν να συνοψιστούν στα πιο κάτω:-Άρση φυσικών εμποδίων, κατάργηση γεωγραφικών συνόρων και διασπορά στη διάδοση της γνώσης-Προοπτικές ομοιόμορφης αντιμετώπισης της εκπαιδευτικής λειτουργίας στο σύνολο της επικράτειας δίνοντας ίσες ευκαιρίες σε όλους, σε ό,τι αφορά στην απόσταση και στην επιλογή του χρόνου εκπαίδευσης και στο γνωστικό αντικείμενο-Συνεχιζόμενη κατάρτιση και εκπαίδευση για τη βελτίωση των ικανοτήτων των εκπαιδευομένων-Επιτάχυνση της διαδικασίας μεταφοράς γνώσης από τους εκπαιδευτές στους εκπαιδευόμενους-Άμεση διασύνδεση ατόμων και ομάδων με εξωτερικές πηγές γνώσεων (ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, μουσεία κλπ.) και αυξημένες δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ εκπαιδευόμενων και εκπαιδευτών, οι οποίοι είναι γεωγραφικά διασπαρμένοι-Δημιουργία μιας "ηλεκτρονικής τάξης" με εξομοίωση όλων των λειτουργιών μιας παραδοσιακής τάξης (παράδοση διαλέξεων, επίλυση ασκήσεων, διόρθωση ασκήσεων, υποβολή ερωτήσεων κλπ)-Εξοικονόμηση χρόνου και εκπαιδευτικού προσωπικού-Αύξηση του αριθμού των εκπαιδευόμενων με ταυτόχρονη μείωση των λειτουργικών αναγκών-Ευελιξία στο χρόνο, στο χώρο και στο ρυθμό μάθησης-Έλεγχος από την πλευρά του εκπαιδευόμενου για τον ρυθμό προόδου που σημειώνει κατά τη μαθησιακή διαδικασίαΕυελιξία. Το εκπαιδευτικό υλικό είναι πάντα διαθέσιμο. Αυτό σημαίνει ότι έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε που και πότε θα έχετε πρόσβαση στο μάθημα, αρκεί φυσικά να είστε συνδεδεμένοι στο διαδίκτυοΑποτελεσματικότητα. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι το ίδιο αποτελεσματική με τη παραδοσιακή διδασκαλία στην αίθουσα. Απαραίτητη προϋπόθεση φυσικά, είναι ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός, το εκπαιδευτικό υλικό και το πρόγραμμα σπουδών να είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εκπαιδευομένωνLearner-centered. Ο γνώμονας γύρω από τον οποίο κινείται η εκπαιδευτική διαδικασία είναι ο εκπαιδευόμενος, δηλαδή εσείς. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση έχει ως στόχο να ικανοποιήσει τις μαθησιακές ανάγκες του κάθε εκπαιδευόμενου, καθιστώντας τον επικεφαλή της εκπαιδευτικής διαδικασίαςΕπικοινωνία-Αλληλεπίδραση. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση βασίζεται κατά κύριο λόγο στην επικοινωνία και την αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευόμενων και εκπαιδευτών. Έτσι λοιπόν, έχετε τη δυνατότητα να επικοινωνείτε συχνά και να λαμβάνετε άμεσα feedback της δουλειάς σας. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η ενεργή συμμετοχή σας στην εκπαιδευτική διαδικασία και εξασφαλίζεται το κίνητρο σας για μάθησηΗ τεχνολογία, λοιπόν, μπορεί να αναπαραστήσει την παραδοσιακή διδασκαλία στην αίθουσα, δημιουργώντας ένα φιλικό περιβάλλον, το οποίο προάγει την συνεχή εξέλιξη και την υψηλής ποιότητας επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευόμενων και εκπαιδευτών, δίνοντας σας την ευκαιρία να αισθανθείτε μέλος ενός συνόλου, να μαθαίνετε και να δουλεύετε μαζί ακόμα κι αν ζείτε σε διαφορετικές χώρες με κοινό στόχο –πάντα- τη μάθηση.Ποια είναι τα είδη τηλεκπαίδευσης;Σύγχρονη Εκπαίδευση: Απαιτεί την ταυτόχρονη συμμετοχή όλων των εκπαιδευτών και των εκπαιδευόμενων. Η αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου γίνεται σε "πραγματικό χρόνο", και αφορά τόσο στην ανταλλαγή απόψεων όσο και εκπαιδευτικού υλικού.Η ταυτόχρονη εμπλοκή μπορεί να επιτευχθεί είτε με το να βρίσκονται στον ίδιο χώρο (τάξη κλπ.) είτε με το να είναι διασυνδεδεμένοι μέσω δικτύου που επιτρέπει την ανταλλαγή ήχου ή/ και εικόνας ενώ επιπλέον υπάρχει η δυνατότητα ανταλλαγής αρχείων και ηλεκτρονικού μαυροπίνακα, υλοποιώντας με αυτόν τον τρόπο τη Σύγχρονη Τηλεκπαίδευση.Ασύγχρονη εκπαίδευση: Δεν απαιτεί την ταυτόχρονη συμμετοχή των μαθητών και των εισηγητών. Οι μαθητές δεν είναι ανάγκη να βρίσκονται συγκεντρωμένοι μαζί στον ίδιο χώρο ή την ίδια χρονική στιγμή. Αντίθετα, μπορούν να επιλέγουν μόνοι τους το προσωπικό τους εκπαιδευτικό χρονικό πλαίσιο και να συλλέγουν το εκπαιδευτικό υλικό σύμφωνα με αυτό. Η ασύγχρονη εκπαίδευση είναι περισσότερο ευέλικτη από τη σύγχρονη. Στο είδος αυτό της εκπαίδευσης ανήκει η Αυτοδιδασκαλία, η Ημιαυτόνομη Εκπαίδευση και η Συνεργαζόμενη Εκπαίδευση.Στην Ημιαυτόνομη Εκπαίδευση ισχύει ότι και στην Αυτοδιδασκαλία μόνο που υπάρχει και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα επικοινωνίας με τον υπεύθυνο εκπαιδευτή είτε με φυσική παρουσία στην τάξη, είτε μέσω δικτύου (Internet, E-mail κλπ.) είτε μέσω audio ή/και video conference και προφανώς τις ώρες εκείνες θεωρείται ότι έχουν σύγχρονη εκπαίδευση.Στην Συνεργαζόμενη (Collaborative) Εκπαίδευση εκπαιδευτής και εκπαιδευόμενοι επικοινωνούν ασύγχρονα μεταξύ τους, οι εκπαιδευόμενοι μελετούν στον δικό τους χρόνο, ακολουθούν όμως ένα χρονοδιάγραμμα παράδοσης των εργασιών.Διαπροσωπική επικοινωνίαΟμάδες χρηστών είναι σε θέση να παρακολουθούν από κοινού ένα μάθημα, να ανταλλάσσουν απόψεις, να επιλύουν προβλήματα, να εκπονούν εργασίες κλπ.Συνεργατική μάθηση με τη βοήθεια υπολογιστώνΔιαμοίραση εφαρμογών πληροφορικής μεταξύ απομακρυσμένων χρηστών, από κοινού επιμέλεια εγγράφων, επίλυση και διόρθωση ασκήσεων, συνεργασία για την εκπόνηση εργασιών, επίβλεψη της προόδου των εκπαιδευομένων κλπ.Σε τι βοηθά η εξ αποστάσεως εκπαίδευση;Στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αξιοποιούνται οι δυνατότητες που παρέχονται από την εξέλιξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου, ώστε να προσφέρεται η δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να πραγματοποιούν τις σπουδές, την επιμόρφωση ή την κατάρτισή τους, χωρίς να απαιτείται η φυσική τους παρουσία στο χώρο του πανεπιστημίου ή του φορέα που διενεργεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.Πώς γίνεται η τηλεκπαιδευση ;Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να είναι είτε «σύγχρονη», με τον εκπαιδευόμενο να παρακολουθεί, αν και από απόσταση, σε πραγματικό χρόνο την παράδοση του μαθήματος από τον διδάσκοντα, είτε «ασύγχρονη», που είναι και το συνηθέστερο, με τον εκπαιδευόμενο να έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει ελεύθερα το πρόγραμμα μελέτης και ενασχόλησης με το αντικείμενο των σπουδών του. Στην «ασύγχρονη» εξ αποστάσεως εκπαίδευση ο εκπαιδευόμενος καλείται να λάβει μια πιο ενεργητική στάση απέναντι στην αναζήτηση της γνώσης, εφόσον προγραμματίζει ο ίδιος τη μελέτη του διδακτικού υλικού που του παρέχεται.Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης;- Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δίνει την ευκαιρία σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας να σπουδάσουν, χωρίς να χρειάζεται να παρακολουθούν δια ζώσης παραδόσεις μαθημάτων. Έτσι, ενήλικες που εργάζονται κι έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις μπορούν να αξιοποιήσουν τον ελεύθερο χρόνο τους και να προγραμματίσουν οι ίδιοι την πορεία των σπουδών τους.-Ο σπουδαστής δεν επιβαρύνεται με έξοδα διαβίωσης στον τόπο όπου βρίσκεται το πανεπιστήμιο, όπως συμβαίνει στις παραδοσιακές σπουδές. Μπορεί να πραγματοποιήσει τις σπουδές του από την περιοχή που διαμένει, όπου κι αν είναι αυτή, χωρίς να επηρεάζεται το καθημερινό του πρόγραμμα, με υποχρεωτικές παρακολουθήσεις μαθημάτων και συνεχείς μετακινήσεις.Πώς βοηθά η εξ αποστάσεως εκπαίδευση τους φοιτητές;- Η δυνατότητα πραγματοποίησης των σπουδών δεν συνδέεται με εξετάσεις εισαγωγής, όπως γίνεται στις παραδοσιακές σπουδές. Έτσι, άτομα που δεν κατόρθωσαν να εισαχθούν σε κάποια σχολή μέσω των Πανελλαδικών Εξετάσεων, μπορούν να λάβουν πτυχίο παρακολουθώντας κάποιο εξ αποστάσεως πρόγραμμα σπουδών.- Η Ανοικτή Εκπαίδευση που πραγματοποιείται με τις εξ αποστάσεως σπουδές επιτρέπει σε κάθε άνθρωπο να διευρύνει τις γνώσεις του, χωρίς να εμποδίζεται από τις τρέχουσες συνθήκες της ζωής του, όπως είναι η κοινωνική θέση, η επαγγελματική απασχόληση, η ηλικία κ.ά. Αντιστοίχως, αυτού του είδους η εκπαίδευση είναι προσιτή ακόμη και σε άτομα που λόγω αντικοινωνικότητας ή έντονης εσωστρέφειας δυσκολεύονται να συνυπάρξουν με τους συμφοιτητές τους, όπως κατ’ ανάγκη συμβαίνει στα παραδοσιακά πανεπιστήμια, κι ακόμη περισσότερο, είναι προσιτή και σε άτομα που αντιμετωπίζουν κάποιου είδους αναπηρία (σωματική ή ψυχική). Πρόκειται, λοιπόν, για έναν πλήρη εκδημοκρατισμό της εκπαίδευσης, εφόσον παρέχει τη δυνατότητα σπουδών σε κάθε πιθανό ενδιαφερόμενο.Η εκπαιδευτική διαδικασία στις εξ αποστάσεως σπουδές εξατομικεύεται, δίνοντας σε κάθε σπουδαστή τη δυνατότητα να την προσαρμόσει στο δικό του πρόγραμμα και στους δικούς του ρυθμούς.Άρα πώς επωφελούνται οι καθηγητές και οι μαθητές ;- Ο καθηγητής παύει να αποτελεί τη μόνη πηγή γνώσης κι ο σπουδαστής έχει την ευκαιρία να αξιοποιήσει πληρέστερα τις ποικίλες δυνατότητες που του παρέχει η ελεύθερη πρόσβαση σε ποικίλες πηγές πληροφοριών μέσω του διαδικτύου.Ο σπουδαστής καλείται, συνάμα, να ενεργοποιήσει περισσότερο τις δικές του δυνάμεις, εφόσον δεν έχει τη δυνατότητα διαρκούς επικοινωνίας με τον καθηγητή για να επιλύει τις απορίες του.Αλλά η τηλεκπαίδευση βοηθα και τους εργαζομένους;- Οι εξ αποστάσεως σπουδές προσφέρουν μια εξαιρετική ευκαιρία σε εργαζόμενους να ενισχύσουν τα επαγγελματικά τους προσόντα μέσα από νέες επιμορφώσεις ή πιο εξειδικευμένες γνώσεις, και να καταστούν έτσι πιο ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας και πιο αποδοτικοί στο εργασιακό τους αντικείμενο.Οι επιμορφώσεις αυτές, μάλιστα, έχουν συχνά διάρκεια λίγων μόνο μηνών, γεγονός που σημαίνει πως αποτελούν έναν εύκολο τρόπο ενίσχυσης των προσόντων του κάθε ατόμου.- Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές σπουδές που απευθύνονται σε ορισμένο αριθμό σπουδαστών κάθε έτος, οι εξ αποστάσεως σπουδές παρέχουν την αντίστοιχη ευκαιρία σ’ ένα πολύ μεγαλύτερο αριθμό ατόμων.Ποια είναι τα μειονεκτήματα των σπουδών εξ αποστάσεωςΣτον αντίποδα, εντοπίζονται και αρνητικά στοιχεία όπως εξάλλου είναι φυσικό, αναμενόμενο. Πρώτο αρνητικό αποτελεί το ότι ως κάτι νέο, πρόσφατο, η μορφή αυτή εκπαίδευσης δεν είναι διαδεδομένη άρα, είναι μικρή ακόμη η επίδρασή της στο κοινό. Επίσης, συγκεντρώνει τη δυσπιστία πολλών που για διάφορους λόγους όπως η ανάγκη αξιοποίησης τεχνολογικών μέσων, ή το ότι δεν αντιλαμβάνονται ή δεν αποδέχονται τη σκοπιμότητά της και το λόγο ύπαρξής της. Πολλοί , την κατατάσσουν σε μια κατώτερη, υποβαθμισμένη μορφή, βαθμίδα εκπαίδευσης σε σχέση με τις παραδοσιακές, τις γνωστές και διαδεδομένες. Μειονέκτημα αποτελεί και το ότι σε επίπεδο εργασίας δεν εκτιμώνται οι κάτοχοί της ισότιμα με τους κατόχους τίτλων μέσω των συμβατικών σπουδών και έτσι, κατά κανόνα, αμείβονται λιγότερο. Για κάποιους πάλι μειονέκτημα αποτελεί και η περιορισμένη ή η πιο απρόσωπη επαφή μεταξύ διδάσκοντα και διδασκομένων όπως και μεταξύ των μελών μιας ομάδας, μιας ψηφιακής τάξης. Τέλος, δεν είναι λίγοι εκείνοι που επισημαίνουν τον κίνδυνο πλήρους εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης αφού τα τεχνολογικά μέσα αποτελούν “παράδεισο” όλων των ειδών των διαφημίσεων- Η ασύγχρονη εκπαίδευση, παρά το γεγονός ότι προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία στον κάθε σπουδαστή να διαμορφώσει το δικό του πρόγραμμα, δεν του παρέχει τη δυνατότητα υποβολής αποριών στον διδάσκοντα τη στιγμή που έρχεται αντιμέτωπος με αυτές. Εφόσον μελετά το διδακτικό υλικό σύμφωνα με τον δικό του προγραμματισμό και εκπονεί τις εργασίες του, όταν τον εξυπηρετεί το πρόγραμμά του, είναι αναγκασμένος να επιλύει μόνος του τις όποιες απορίες και δυσκολίες, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι πάντα σε θέση να κατορθώσει κάτι τέτοιο χωρίς την καθοδήγηση του καθηγητή.- Σε ορισμένες περιπτώσεις οι σπουδές αυτές δεν πραγματοποιούνται πλήρως εξ αποστάσεως, καθώς οι εξετάσεις για την επιτυχή ολοκλήρωση του κάθε εξαμήνου ενδέχεται να απαιτούν τη φυσική παρουσία του σπουδαστή στο χώρο όπου εδράζει το εκπαιδευτικό ίδρυμα ή σε κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο.Απομένει στον άνθρωπο να εκμεταλλευτεί και να αξιοποιήσει προς τη σωστή κατεύθυνση τα νέα δεδομένα έχοντας πάντα ως γνώμονα, το καλό των πολλών και όχι μιας ελίτ. Μα για να γίνει αυτό πρέπει εκτός από εκπαίδευση, να διαμορφώσουμε πρωτίστως παιδεία- Πόσο μάλλον όταν καθημερινά προσωρινά τεχνικά προβλήματα ή και μόνιμες τεχνικές ελλείψεις, καθιστούν προβληματική τη συμμετοχή κάποιων μαθητών.-Πολλαπλές διακοπές, πολλοί μαθητές χωρίς μικρόφωνα, αδυναμία ακόμα και της απλής πιστοποίησης της παρουσίας ή όχι του μαθητή, κακοκαιρίες που καθιστούν μέρες ολόκληρες άγονες λόγω τεχνικών δυσκολιών, μαθητές χωρίς υλικοτεχνική υποδομη, με βλάβες στο δίκτυο για μέρες, όλα αυτά απαντώνται καθημερινά στη διαδικασία της τηλεκπαίδευσης.Οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν και παραδέχονται ότι ελάχιστοι μαθητές μπορούν και «συμμετέχουν» στο «μάθημα». Ακόμα περισσότερο όταν δεν μπορούν να πιστοποιηθούν οι παρουσίες και απουσίες των μαθητών. Όλα αυτά και τόσα άλλα «αγνοούνται και παρουσιαζουν μια ωραιοποιημένη εικόνα της τηλεκπαίδευσης.οι εξ αποστάσεως σπουδές απευθυνονται σε πολλά η σε λιγα άτομα;Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές σπουδές που απευθύνονται σε ορισμένο αριθμό σπουδαστών κάθε έτος, οι εξ αποστάσεως σπουδές παρέχουν την αντίστοιχη ευκαιρία σ’ ένα πολύ μεγαλύτερο αριθμό ατόμων.Η εξ' αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να ορισθεί ως μια προγραμματισμένη εμπειρία διδασκαλίας/ μάθησης η οποία χρησιμοποιεί πληθώρα νέων τεχνολογιών (βίντεο, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κλπ.) για να προσομοιώσει την εκπαιδευτική διαδικασία από απόσταση. Περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες οι οποίες επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να επιλέξουν το χρόνο, τόπο και ρυθμό μάθησης που ικανοποιεί τις προσωπικές τους ανάγκες και απαιτήσεις (Πηγή: Eastern College, TeleLearning).Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία σε ομάδες επαγγελματιών οι οποίοι ήδη βρίσκονται μέσα στην παραγωγική διαδικασία αλλά χρειάζονται επιπλέον κατάρτιση για να μπορούν να προλαβαίνουν τις εξελίξεις στο χώρο τους. Αλλά και για τους ίδιους επιχειρηματίες είναι σημαντικό να βρουν ένα τρόπο να εκμεταλλεύονται το υπάρχον δυναμικό έτσι ώστε να μειώσουν το κόστος που επιβάλλει μια νέα πρόσληψη.Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
Παιδικά Χωριά και Εθελοντισμός
Tα Παιδικά Χωριά SOS είμαστε μία διεθνής οργάνωση που ιδρύθηκε το 1949 στο Τιρόλο της Αυστρίας, από τον Herman Gmeiner. Σήμερα, τα Παιδικά Χωριά SOS λειτουργούν σε 136 χώρες, βοηθώντας χιλιάδες παιδιά μέσα από προγράμματα εναλλακτικής φροντίδας και πρόληψης, σχολεία, Κέντρα Υγείας και άλλες υπηρεσίες προς τις τοπικές κοινωνίες.
Tα Παιδικά Χωριά SOS είμαστε μία διεθνής οργάνωση που ιδρύθηκε το 1949 στο Τιρόλο της Αυστρίας, από τον Herman Gmeiner. Σήμερα, τα Παιδικά Χωριά SOS λειτουργούν σε 136 χώρες, βοηθώντας χιλιάδες παιδιά μέσα από προγράμματα εναλλακτικής φροντίδας και πρόληψης, σχολεία, Κέντρα Υγείας και άλλες υπηρεσίες προς τις τοπικές κοινωνίες.
-Μπορείς να μας μιλήσεις λίγο για τα παιδικά χωρια στην ελλάδα;Στην Ελλάδα ξεκίνησαν το 1975 και πλέον λειτουργούν 4 Παιδικά Χωριά SOS, 2 Στέγες Νέων, 2 Ξενώνες Βρεφών SOS, 10 Κέντρα Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας και 5 Κέντρα Μαθησιακής και Παιδαγωγικής Υποστήριξης.Στην Ελλάδα είναι ο φορέας παιδικής προστασίας που προσφέρει στα παιδιά οικογενειακού τύπου φροντίδα μέσα από τα Παιδικά Χωριά SOS.Κάθε Παιδικό Χωριό SOS είναι μια μεγάλη οικογένεια που αγκαλιάζει με αγάπη και φροντίδα τα παιδιά που για κάποιο λόγο δεν μπορούν να μεγαλώσουν με τους βιολογικούς τους γονείς.Δίνουν σε κάθε παιδί ξεχωριστά τη ζεστασιά ενός δικού του σπιτικού, τη συντροφιά των αδελφών και των φίλων του, το ενδιαφέρον για τη μόρφωσή , την ξεγνοιασιά του παιχνιδιού.Χαρίζουν στα παιδιά τη ζεστασιά και την αγάπη μιας Μητέρας SOS, που έχουν ανάγκη και χρειάζονται περισσότερο απ’ όλα.Τα παιδικά χωριά μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά και με ποιον τρόπο;Κάθε Παιδικό Χωριό SOS είναι μια μεγάλη αγκαλιά, όπου τα παιδιά μεγαλώνουν με αγάπη, σεβασμό και ασφάλεια.Δημιουργουν οικογένειες για παιδιά που βρίσκονται σε ανάγκη.Στηρίζουν παιδιά που είναι ορφανά, εγκαταλελειμμένα ή παιδιά των οποίων οι οικογένειες δεν μπορούν να τα μεγαλώσουν και τους δίνουν την ευκαιρία να χτίσουν μακροχρόνιες σχέσεις μέσα σε μια οικογένεια.Η προσέγγισή τους σε κάθε Παιδικό Χωριό SOS βασίζεται σε τέσσερις αρχές: κάθε παιδί χρειάζεται μία μητέρα, μεγαλώνει καλύτερα με αδελφούς και αδελφές, στο δικό τους σπίτι, σε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον κοινότητας – χωριού.Πώς λειτουργεί ο θεσμός του εθελοντισμού τα παιδικά χωριά SOS;στα Παιδικά Χωριά SOSο θεσμός του εθελοντισμού αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του έργου, καθώς εμπεριέχει τις βασικές ανθρωπιστικές αξίες .Οι εθελοντές δραστηριοποιούνται στα προγράμματα που λειτουργούν σε Αθήνα, Αλεξανδρούπολη, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Καλαμάτα, Κομοτηνή και Πάτρα, έπειτα από εκπαίδευση και συνεχή υποστήριξη από επαγγελματίες του χώρου όπου προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.Δημιουργούν προγράμματα πρόληψης, που έχουν στόχο την ενίσχυση οικογενειών για την αποφυγή της εγκατάλειψης των παιδιών τους και ενώνουν τις προσπάθειές τους με μέλη της κοινότητας για την παροχή εκπαίδευσης, υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και για ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.Στα Παιδικά Χωριά SOS υποστηρίζουν ενεργά το θεσμό της Αναδοχής, ως βασικό εργαλείο στην προσπάθεια της Αποϊδρυματοποίησης στην Ελλάδα.Από το 2009 λειτουργούν τον Ξενώνα Βρεφών SOS με στόχο την αποκατάσταση και θεραπεία βρεφών και νηπίων ως 5 ετών, που έχουν υποστεί κακοποίηση ή / και παραμέληση, και την αναδοχή αυτών των παιδιών, στην περίπτωση που η επιστροφή τους στην ευρύτερη βιολογική οικογένεια δεν είναι εφικτή.Παράλληλα, υποστηρίζουν την Αναδοχή σε όλα τα Χωριά και τα προγράμματά μας πανελλαδικά.Με ποιον τροπο οι εθελοντές παρέχουν βοηθεια;Οι εθελοντές μας παρέχουν βοηθητικές υπηρεσίες και συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία μας:Δημιουργώντας δίκτυα ανθρώπων με την ευρύτερη κοινότηταΠροβάλλοντας το έργο των Παιδικών Χωριών SOSΜεταφέροντας «νέα πληροφορία» εντός των Παιδικών Χωριών SOSΟ εθελοντισμός είναι μόνο προσφορά;Πώς μπορώ να βοηθήσω;Επιλέγονται εκείνοι που αρχικά το επιθυμούν και ταυτόχρονα μπορούν να αξιοποιηθούν στο βέλτιστο δυνατό βαθμό ανάλογα με τις ατομικές δεξιότητες, γνώσεις και βάσει των αναγκών των προγραμμάτων μας.-πώς μπορει καποιος να υποστηριξει τα Παιδικά Χωριά SOS ; Στα Παιδικά Χωριά SOS στηριζονται στις μικρές ή μεγάλες δωρεές που δεχονται από τους υποστηρικτές .Οι καθημερινές ανάγκες ενός Παιδικού Χωριού SOS έχουν να κάνουν με τις ανάγκες λειτουργίας ενός σπιτιού.Για τις οικογένειες και τα παιδιά χρειαζονται :Τρόφιμα (μακράς διάρκειας)Ρύζι, όσπρια, ζυμαρικά, λάδι, μέλι, δημητρικά, φρυγανιές, χυμός ντομάτας, κονσέρβες τόνου, κονσέρβες καλαμπόκι, αλεύρι, χυμοί, άλειμμα σοκολάτας, μπισκότα, κέτσαπ, μαγιονέζα, πουρές, αλάτι, πιπέρι, ρίγανη, φρυγανιές ΚαθαριστικάΚαθαριστικό πατώματος, καθαριστικό μπάνιου, υγρό για τα τζάμια, χαρτί υγείας, χαρτί κουζίνας, υγρό για τα πιάτα, χλωρίνη παχύρευστη, καθαριστικό για άλατα μπάνιου, υγρό πλυντηρίου, σκόνη πλυντηρίου, μαλακτικό Είδη ατομικής υγιεινήςΣαμπουάν, σαπούνια, κρεμοσάπουνο, κρέμα σώματος, αφρόλουτρο, μωρομάντηλα, βρεφικές πάνεςΣχολικά είδη και παιχνίδιαΣχολικές τσάντες, κασετίνες, τετράδια, μαρκαδόροι, μπλοκ ζωγραφικής, μολύβια, στυλό, γόμες-ξύστρες, διορθωτικά, χαρτί A4, διαφάνειες, πλαστελίνες, αυτοκόλλητες ετικέτες, χάρακες, διαβήτες, επιτραπέζια παιχνίδια Τα βασικά πεδία εθελοντικής δράσης είναι δύο:α) εκπαιδευτική υποστήριξη προς τα παιδιά (από φοιτητές ή επαγγελματίες εκπαιδευτικούς)β) υποστήριξη επιμέρους λειτουργιών του Οργανισμού: Η έννοια του εθελοντισμούβασίζεται στην ιδέα της ανθρώπινης αλληλοβοήθειας πού ο καθένας μας προσφέρει στην υπηρεσία του πάσχοντα συνανθρώπου του χωρίς να ζητάει αμοιβή.Το ειλικρινές ενδιαφέρον και η έμπρακτη ενίσχυση αναδεικνύονται πλέον ως οι επιλογές εκείνες που μπορούν να θέσουν τις βάσεις για τη δημιουργία μιας καλύτερης και πιο ανθρώπινης κοινωνίας.Χρειαζεται ενα ειλικρινές ευχαριστώ σε όλους τους εθελοντές του Ελληνικού Παιδικού Χωριού.Αξιέπαινο το έργο των εθελοντών μας που καταθέτουν καθημερινά τη ψυχή τους και στηρίζουν το Παιδικό Χωριό με όποιο τρόπο μπορούν.Επειδή, πραγματικά κάθε παιδί αξίζει να είναι ευτυχισμένο! Όλοι μας μπορούμε να προσφέρουμε λίγο απ΄ αυτό που μας περισσεύει.Απ’ αυτό που χωρίς ιδιαίτερο κόπο μπορούμε να δώσουμε.Όλοι μας μπορούμε να γίνουμε εθελοντές ΕθελοντισμόςΣε γενικές γραμμές, ο όρος εθελοντισμός (Αγγλικά: volunteer) αναφέρεται στην ηθελημένη παροχή υπηρεσιών χωρίς το κίνητρο της υλικής ανταμοιβής, προς όφελος της κοινωνίας.Ο εθελοντισμός δεν είναι υποχρεωτικός, δηλαδή στηρίζεται στην αυτόβουλη συμμετοχή του ενεργού πολίτη.Όμως, εθελοντής χαρακτηρίζεται και εκείνος που συνεισφέρει υλικά αγαθά σε καταστάσεις που αυτά θεωρούνται αναγκαία για την κάλυψη ανθρωπίνων αναγκών, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.Στόχος ενός εθελοντή είναι η βελτίωση των κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών, αθλητικών, εκπαιδευτικών και άλλων θεμελιωδών αναγκών μίας κοινωνίας.[1] Μορφές εθελοντισμούΑνιδιοτελήςΟ επίσημος εθελοντισμός αφορά την προσφορά, για παράδειγμα, προς μία μη κυβερνητική οργάνωση ή ένα ίδρυμα.Ο ανεπίσημος εθελοντισμός αφορά την προσφορά σε προσωπικό κυρίως επίπεδο, προσφέροντας βοήθεια σε καθημερινά και απλά πράγματα.Οι νεοι συμμετεχουν στον εθελοντιμό ενεργα;Εθελοντισμός νέωνΑυτή η μορφή εθελοντισμού απευθύνεται σε νέους και συσχετίζεται με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, για θέματα όπως είναι η οικολογία, ο αθλητισμός ή βοήθεια κοινωνικών ομάδων που αντιμετωπίζουν κάποια μορφή δυσκολίας (τοξικομανείς, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.α.).Αρκετοί θεωρούν ότι αυτή η μορφή εθελοντισμού πραγματοποιείται πρώτιστα με ουσιαστικό και μακροπρόθεσμο στόχο την ομαλή ένταξη των νέων στο κοινωνικό σύστημα και δευτερευόντος την ανάπτυξη αισθήματος αλληλεγγύης.Ο εθελοντισμός μπορει να γινει και μέσο διδασκαλίας ;Ο εθελοντισμός κατά βάση είναι μία κίνηση καλής θέλησης.Οι τομείς που μπορεί να δραστηριοποιηθεί κάποιος είναι απεριόριστοι αρχίζοντας από μία απλή προσφορά ρούχων μέχρι την στελέχωση της πυροσβεστικής υπηρεσίας ως εθελοντής πυροσβέστης.Ο εθελοντισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το ήθος, τις ανάγκες, τα όνειρα και τις δυνατότητες του ενεργού πολίτη που αγωνίζεται για μια καλύτερη ζωή, ένα καλύτερο μέλλον και μια καλύτερη κοινωνία μέσα στην οποία ζει και αναπτύσσεται.Εθελοντικές οργανώσειςΥπάρχουν εκατοντάδες Εθνικές ομάδες εθελοντισμού σε κάθε άκρη της Ελλάδας.Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την χώρα μας βρίσκονται όλο και περισσότερες εθελοντικές οργανώσεις που αναζητούν εθελοντές από ολόκληρη την Ε.Ε.και τον κόσμο.Όλες μαζί πρεσβεύουν ένα και μόνο στόχο: την βελτίωση της πολιτισμικής και πνευματικής ανάπτυξης των κοινωνιών.Εθελοντισμός υπαρχει και με το χαμογελο του παιδιου;Θεμέλιος λίθος του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» είναι οι εθελοντές, που με τη δική τους πολύτιμη προσφορά συμβάλλουν ουσιαστικά στην υλοποίηση του έργου μας.Οι εθελοντές μας απασχολούνται σε όλες μας τις δράσεις πανελλαδικά και καλύπτουν βασικές ανάγκες, τόσο με την ειδικότητά τους όσο και με την εκπαίδευσή τους στις προκαθορισμένες δράσεις του Οργανισμού.Πες μας δυο λογια για το χαμογελο του παιδιου«Το Χαμόγελο του Παιδιού» παρέχει φροντίδα και καθοδήγηση στους εθελοντές που συμμετέχουν στις δράσεις του Οργανισμού.Πραγματοποιούνται ομάδες εποπτείας από Κοινωνικούς Λειτουργούς και Ψυχολόγους και διενεργούνται σεμινάρια επιμορφωτικού χαρακτήρα με σκοπό την ενδυνάμωση του ρόλου τους.Παράλληλα βασικό μας μέλημα αποτελεί και η ηθική ανταμοιβή των εθελοντών μας.Πες μας μερικους Τομείς Εθελοντικής ΔραστηριοποίησηςΤομείς Εθελοντικής ΔραστηριοποίησηςΦροντίδα Παιδιών στα ΝοσοκομείαΠαιδιά που κατόπιν εισαγγελικής εντολής απομακρύνθηκαν από την οικογένειά τους και μέχρι να βρεθεί κατάλληλος χώρος φιλοξενίας αλλά και για να γίνουν οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις, βρίσκονται στα Νοσοκομεία Παίδων Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πάτρας.Οι εθελοντές μας καλούνται να τα φροντίσουν και να τους προσφέρουν την αγκαλιά που τόσο τους λείπει για όσο διάστημα παραμένουν εκεί.Δημιουργική Απασχόληση στα Νοσοκομεία ΠαίδωνΣτα Νοσοκομεία Παίδων και σε Παιδιατρικές Κλινικές Αθήνας Θεσσαλονίκης και Πάτρας, υλοποιείται πρόγραμμα Δημιουργικής Απασχόλησης, που έχει ως στόχο να εμψυχώσει τα παιδιά που νοσηλεύονται και δίνουν τη δική τους μάχη για τη ζωή.Η συμβολή και συμμετοχή των εθελοντών μας εκεί είναι ανεκτίμητη.Κέντρα Στήριξης Παιδιού & ΟικογένειαςΣτους χώρους αυτούς η προσφορά των εθελοντών μας, στην τακτοποίηση όλων των ειδών που συγκεντρώνονται, είναι πολύ σημαντική, καθότι προωθούνται τόσο στα Σπίτια μας όσο και χιλιάδες οικογένειες που στηρίζει «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και ζουν σε συνθήκες φτώχειας.Παζάρια/ΕκθέσειςΚαθ’ όλη τη διάρκεια του έτους «Το Χαμόγελο του Παιδιού» διοργανώνει και συμμετέχει σε διάφορα παζάρια και εκθέσεις, με σκοπό την οικονομική ενίσχυση των δράσεων αλλά και την ενημέρωση των πολιτών για το έργο μας.Φυσικά η παρουσία των εθελοντών μας και εκεί είναι παραπάνω από απαραίτητη και πολύτιμη.Διοικητική/Γραμματειακή ΥποστήριξηΣτα γραφεία μας υπάρχουν εργασίες που απαιτούν τη γνώση χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή ή απλά … μόνο την όρεξη των εθελοντών μας για αρχειοθέτηση και γραφειοκρατικές εργασίες! Τα Σπίτια μαςΤα Σπίτια μας είναι ο τελευταίος σταθμός ενός εθελοντή.Εκεί οι εθελοντές συμβάλλουν στη φροντίδα του σπιτιού αλλά κυρίως των παιδιών μας! Εθελοντική Προσφορά ανάλογα με την επαγγελματική δραστηριότηταΣημαντική και ουσιαστική είναι η συνεισφορά ανθρώπων που θέλουν να προσφέρουν μέσα από την επαγγελματική τους δραστηριότητα.Κάθε είδους επαγγελματίες, κάθε χώρου, κάθε ειδικότητας είναι απλά … πολύτιμοι για «Το Χαμόγελο του Παιδιού» (γιατροί, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, καθηγητές, και όλοι όσοι θέλουν να προσφέρουν) Οι Εθελοντές της Ομάδας εκπαιδεύονται και πιστοποιούνται ώστε να συνδράμουν τόσο σε επιχειρήσεις έρευνας αγνοουμένων σε αστικό – μη αστικό περιβάλλον, αλλά και μετά από φυσικές ή τεχνολογικές καταστροφές, πρωτίστως για τον εντοπισμό και τη διάσωση παιδιών που έχουν τραυματιστεί, εγκλωβιστεί, αγνοούνται, έχουν εξαφανιστεί ή είναι θύματα αρπαγής ή και σωματεμπορίας.YouSmileΌσοι είναι μαθητές και θέλουν να γίνουν Εθελοντές μπορούν να συμμετέχουν στο YouSmile.gr.Το YouSmile.gr είναι μια προσπάθεια που ξεκίνησε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» το 2012 κι έχει σκοπό να δώσει ευκαιρία σε εφήβους και νέους να συμμετέχουν σε εθελοντικές δράσεις, σε εκδηλώσεις για κινητοποίηση κι ευαισθητοποίηση για θέματα που αφορούν τα Δικαιώματα των Παιδιών.Παράλληλα είναι πρεσβευτές του Οργανισμού στην προσπάθεια να προωθήσουν και να ενημερώσουν για την «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 για τα Παιδιά».Για περισσότερες επισκεφθείτε το www.yousmile.gr Πρακτικός οδηγός εθελοντικών υπηρεσιών σε παιδιά και εφήβους.Ο εθελοντισμός στις σύγχρονες κοινωνίεςΟ εθελοντισμός αποτελεί μια εκδήλωση κοινωνικής συμπεριφοράς όπου το άτομο χωρίς το κίνητρο της υλικής ανταμοιβής προσφέρει τον ελεύθερο του χρόνο για ένα κοινωφελή σκοπό είτε με δική του πρωτοβουλία είτε στο πλαίσιο μιας ομάδας ή φορέα.Οι ιδιαιτερότητες που μπορούμε να επισημάνουμε αφορούν:την οργανωτική του μορφή: επιδίωξη και από την πλευρά των οργανώσεων μεγαλύτερης κοινωνικής επαγγελματικότητας (π.χ.κατάρτιση εθελοντών).τον τρόπο παρέμβασης που συνδυάζει τόσο τους παραδοσιακούς τρόπους όπως την οικονομική και υλική βοήθεια σε άτομα/ομάδες που χρήζουν βοήθειας όσο και νέους τρόπους με προγράμματα εθελοντικής εργασίας και πιο δημιουργικές και δυναμικές κοινωνικές παρεμβάσεις.τους τομείς παρέμβασης που αφορούν θέματα όπως καταπολέμηση της φτώχειας, βοήθεια σε άτομα με αναπηρίες ή άλλες δυσκολίες, υποστήριξη προσφύγων και μεταναστών, κακοποιημένων παιδιών και γυναικών, προστασία του περιβάλλοντος, ανθρώπινα δικαιώματα, προστασία καταναλωτή κ.α.τα κοινωνικά κίνητρα των εθελοντών/ντριών που όλο και λιγότερο έχουν να κάνουν με την φιλανθρωπία.την πολιτική διάσταση που απουσίαζε από παλιότερες μορφές εθελοντισμού ενώ σήμερα εκφράζεται πιο δυναμικά.Ο εθελοντισμός στην Ελλάδα τις δύο τελευταίες δεκαετίες η παρουσία του οργανωμένου εθελοντισμού γίνεται όλο και πιο αισθητή.Χαρακτηριστικά δείγματα αυτής της παρουσίας είναι η αύξηση του αριθμού οργανώσεων, η υποστήριξη οργανώσεων και η υλοποίηση προγραμμάτων μέσα από την Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς (Ευρωπαϊκά προγράμματα για τη ΝΕΟΛΑΙΑ) καθώς και η αφύπνιση του επιστημονικού ενδιαφέροντος για το θέμα.Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η κουλτούρα της προσφοράς, του εθελοντισμού και η κοινωνική διάσταση του αλτρουισμού και της αλληλεγγύης επανέρχονται – παρά τις πολλαπλές δυσκολίες- στα «σύγχρονα συστήματα ευημερίας» και οι πολίτες μπορούν εν δυνάμει να βρουν τρόπους δημιουργικής και ουσιαστικής κοινωνικής εθελοντικής προσφοράς.Ο Εθελοντισμός στην πράξηΤι σημαίνει είμαι εθελοντής/ντρια;ΠροσφέρωΒοηθάω κάποιον που έχει ανάγκηΣυμβάλλω στην προσπάθεια για μια πιο δίκαιη κοινωνίαΑποκτώ εμπειρίεςΓνωρίζω ανθρώπους – επικοινωνώ - σέβομαιΑισθάνομαι χρήσιμος/ηΣυμπονώ - συμπάσχωΜοιράζομαιΣυμπαραστέκομαι Εθελοντής/ντρια είναι αυτός/ή που παρέχει τις υπηρεσίες του/της χωρίς χρηματικό αντίτιμο, με δική του/της βούληση, συνήθως υποστηρίζοντας τις δράσεις μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, ενός φορέα, μιας ομάδας, μιας κοινότητας κ.α.Τομείς εθελοντισμού:Ανθρώπινα δικαιώματαh ennoia tou ethelontismouΕνημέρωση-πρόληψη-ευαισθητοποίησηΚοινωνική αλληλεγγύη (μετανάστες - πρόσφυγες - άνθρωποι που ζουν σε κατάσταση φτώχειας, κακοποιημένες γυναίκες, θύματα οικογενειακής ή άλλης βίας κ.α.)Ευπαθείς κοινωνικά ομάδεςΦυσική-Περιβαλλοντική προστασίαΠολιτισμόςΑθλητισμόςΔράσεις για νέους-παιδιά-ηλικιωμένουςΥγεία – ΠρόνοιαΠροβλήματα τοπικών κοινωνιώνΠολιτική προστασία (σε φυσικές καταστροφές)Ανθρωπιστική βοήθεια στο εξωτερικό Ποιοι υλοποιούν εθελοντικές δράσεις;οργανώσεις (ΜΚΟ)ομάδες (και σύλλογοι)πρωτοβουλίες πολιτών / εθελοντών / γειτονιάςκοινωνικά κινήματαδίκτυα / άτυπες ομάδες πολιτών Η «δύναμη» του Εθελοντισμού στις κοινωνίες των πολιτώνΕίναι ένας τρόπος παρέμβασης των ενεργών πολιτών στην κοινωνίαΒοηθά στη διάδοση παγκόσμιων αξιών και κανόνων, αρχές και νόρμες, πχ συνήθειες για την προστασία του περιβάλλοντοςΔιευκολύνει την άσκηση ορισμένων κοινωνικών δικαιωμάτωνΠροσφέρει λόγο στις αδύναμες κοινωνικές ομάδεςΚαταδεικνύει κοινωνικές αδικίες και παγκόσμια προβλήματα και αποτελεί μοχλό πίεσης στα κράτηΣυμβάλει στη διάχυση πληροφοριών, παροχή πληροφόρησης & γνώσης, δημοσιοποίηση προβλημάτων και κινητοποίηση της κοινής γνώμης Τα οφέλη του εθελοντισμού:Αναγνώριση της προσφοράςΑνταλλαγή ιδεών, απόψεων και πολιτιστικών στοιχείωνΑνάπτυξη δεξιοτήτων και δυνατοτήτωνΝέες γνωριμίες, νέοι φίλοιΕργασιακή εμπειρία και δικτύωση Σαφώς ο εθελοντισμός δεν έρχεται να επιλύσει τα πολυσύνθετα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών.Αποτελεί όμως ένα μοχλό πίεσης προς τις κυβερνήσεις των κρατών ώστε να αλλάξουν πολιτικές σε ζωτικά θέματα.Για τους πολίτες είναι ένας ενεργός τρόπος παρέμβασης στο κοινωνικό γίγνεσθαι που αναπτύσσεται πέρα από κάθε είδους σκοπιμότητες.Σε μια αισιόδοξη προοπτική θα λέγαμε ότι οι ενεργοί και ευαισθητοποιημένοι πολίτες αποτελούν την ελπίδα για σημαντικές αλλαγές γύρω μας.ΕθελοντισμόςΟ όρος «Εθελοντισμός» αναφέρεται γενικά στην ηθελημένη πράξη για κάποιο κοινωφελή σκοπό χωρίς υλικό ή άλλο αντάλλαγμα.Ως εκ τούτου, εθελοντής είναι ο πολίτης που προσφέρει ανιδιοτελώς χρόνο ή γνώση για χρήσιμες δράσεις προς όφελος άλλων, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.Ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα «εθέλω», που σημαίνει θέλω πολύ.Ο Εθελοντισμός είναι ευρεία έννοια.Μπορεί να περιλαμβάνει σταθερές και επαναλαμβανόμενες δράσεις μέσα από συγκροτημένα προγράμματα ή οργανώσεις, οπότε συνήθως αποκαλείται ως «επίσημος Εθελοντισμός».Όμως, μπορεί να περιλαμβάνει προσωπικές, πρόσκαιρες και μοναδικές δράσεις, οπότε αποκαλείται ως «ανεπίσημος Εθελοντισμός».Μπορεί επίσης να αφορά τη συμμετοχή σε προγράμματα Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ), κοινωφελών ιδρυμάτων ή Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (π.χ.περιβαλλοντικά προγράμματα, αθλητικά προγράμματα, δασοπροστασία, κοινωνική υποστήριξη κ.ά.), αλλά και ατομικές δραστηριότητες, όπως η εθελοντική αιμοδοσία, η βοήθεια ενός ηλικιωμένου στο δρόμο ή ακόμα και η μετά θάνατον προσφορά μελών του ανθρώπινου σώματος για επιστημονικούς σκοπούς.Στη σύγχρονη εποχή ο Εθελοντισμός έχει καθιερωθεί ως ο θεσμός που συμβάλλει στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων, στοχεύει στο συλλογικό όφελος και στη συμμετοχή στα κοινά και καλείται να αναπληρώσει τα κενά που δημιουργούν η αδυναμία του κράτους και οι μηχανισμοί της αγοράς.Στο πλαίσιο αυτό τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους στη χώρα μας πολλές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις3 με πληθώρα εθελοντικών δράσεων και κύρια πεδία εφαρμογής το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό, τις Κοινωνικές Υπηρεσίες και Αναπτυξιακά Προγράμματα.Οι περισσότερες από αυτές τις οργανώσεις στηρίζουν τις δράσεις τους στην εθελοντική εργασία, ενώ άλλες συνδυάζουν ένα δίκτυο αμειβομένων στελεχών και εθελοντών.4 Ο Εθελοντισμός δεν είναι απλώς ένας όρος, είναι μια πολυμορφική διαδικασία και στάση ζωής, καθώς επιδρά εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα, αφορά όλους, ανεξαρτήτως κοινωνικών και οικονομικών διακρίσεων, προάγει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση θεμελιωδών δικαιωμάτων και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή.Μια εθελοντική δράση στοχεύει όχι μόνο στην πρόσκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά, κατά περίπτωση, και στην αντιμετώπιση των αιτίων του, την ενδυνάμωση των επωφελούμενων και τη συνεχή λειτουργία δομών υποστήριξης.Σημαντικές πρωτοβουλίες – μορφές Εθελοντισμού έχουν αναπτυχθεί από τις τοπικές κοινωνίες σε τομείς όπως η Πολιτική Προστασία (έκτακτες καταστάσεις, θεομηνίες, φυσικές καταστροφές, σεισμοί κ.ά.), η προστασία του Περιβάλλοντος (αντιμετώπιση πυρκαγιών, δενδροφυτεύσεις, αποψιλώσεις, καθαρισμοί ακτών κ.ά.), η βελτίωση δημόσιων χώρων, η διατήρηση και προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.Το τελευταίο χρονικό διάστημα της οικονομικής κρίσης και της αποδυνάμωσης του κοινωνικού κράτους έχουν εμφανιστεί νέες μορφές Εθελοντισμού με τοπική δράση, όπως τα δίκτυα ανταλλαγής υπηρεσιών-τράπεζες χρόνου, τα κοινωνικά παντοπωλεία, τα κοινωνικά φροντιστήρια, τα κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία κ.ά.1 Δράσε θετικά, Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, 2012http://volunteers.neagenia.gr/index.php?option=com_videoflow&task=cats&id=47&cat=23&tab=one&add=1&Itemid=10&sl=categories&layout=listview 2 Διδάσκοντας τον Εθελοντισμό, Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, 2012, σελ.18.3 Διατυπώνεται πάντως έντονος σκεπτικισμός για το μεγάλο αριθμό τους.4 Αυτό συμβαίνει περισσότερο στις ΜΚΟ, παρά σε άλλους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών, όπως π.χ.τα Κοινωφελή Ιδρύματα.Εθελοντισμός στην κιβωτόΑπό ιδρύσεως της Κιβωτού ήταν ο απλός ο κόσμος που αγάπησε το έργο και συμπαραστάθηκε με όποιο τρόπο μπορούσε.Υπάρχουν άνρωποι που είναι στο πλάϊ μας όλα αυτά τα χρόνια, συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες σε αυτό το έργο αγάπης, δείχνοντας με τον τρόπο τους την αγάπη τους για την Κιβωτό και τον ανθρωπισμό τους κάνοντας τα παιδιά πο χαρούμενα και βοηθώντας να μη τους λείπουν πολλά, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στο έργο της Κιβωτού.Τι είναι ο εθελοντισμός στην ΚιβωτόΗ Κιβωτός του Κόσμου, αποτελεί σήμερα, πηγή συμπαράστασης, φροντίδας και ελπίδας για τα παιδιά.Από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας η Κιβωτός, στηρίχθηκε στη συνεργασία, στις πρωτοβουλίες, στη δράση απλών ανθρώπων, που αγκάλιασαν το έργο του πατρός Αντωνίου και ένωσαν τις δυνάμεις τους, με σκοπό να προσφέρουν το καλύτερο δυνατό στα παιδιά.Από τότε μέχρι και σήμερα, λοιπόν, στο πλάι μας βρίσκονται εθελοντές, συνοδοιπόροι, συνεργάτες και συμπαραστάτες μας, δείχνοντας ο καθένας με τον τρόπο του, την αγάπη και τον ανθρωπισμό.Ο εθελοντισμός, εδώ είναι πολυεπίπεδος, καθώς το έργο της Κιβωτού πλαισιώνεται από ανθρώπινο δυναμικό εκατοντάδων εθελοντών.Καθημερινά στον χώρο του Κέντρου Εκπαίδευσης, Στήριξης και Φροντίδας του παιδιού, απασχολούνται αμέτρητοι εθελοντές.Όλοι τους και ο καθένας με τον δικό του μοναδικό τρόπο προσθέτουν το δικό τους λιθαράκι έμπρακτα και με μεγάλη αγάπη.Πέραν των εθελοντών που εργάζονται στις εγκαταστάσεις της «Κιβωτού του Κόσμου», έχει δημιουργηθεί και ένα εκτεταμένο δίκτυο εθελοντών-συνεργατών που παρέχουν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους στον πληθυσμό της Κιβωτού, όπως για παράδειγμα γιατροί όλων των ειδικοτήτων καθώς και ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα ή ιδιωτικές κλινικές που παρέχουν δωρεάν περίθαλψη σε παιδιά και γονείς, φροντιστήρια που παρέχουν δωρεάν μαθήματα για τα παιδιά.Επίσης αρκετοί δικηγόροι παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες νομικής υποστήριξης.Τομείς εθελοντισμούΟι τομείς με τους οποίους ο καθένας μπορεί να συνεισφέρει εθελοντικά είναι οι εξής:ενισχυτική διδασκαλία και προετοιμασία των παιδιών στα μαθήματα του σχολείου (δημοτικό/ γυμνάσιο / λύκειο)βοηθητικά στην κουζίνα (μαγειρική και προετοιμασία γεύματος)βοηθητικά στην καθαριότητα, συνοδεία παιδιών σε ιατρικά ραντεβού παραλαβή φαρμάκων από συνεργαζόμενα φαρμακείααθλητικές δραστηριότητεςκαλλιτεχνικές δραστηριότητες.Ευπρόσδεκτη είναι και οποιαδήποτε δική σας πρωτοβουλία για βοήθεια, με τον μοναδικό δικό του τρόπο που ο καθένας μπορεί να στηρίξει την προσπάθειά μας. Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
Διαφημιση και Καταναλωτισμος
Χωρίς υπερβολή η ζωή μας έχει κατακλυστεί από διαφημίσεις που δεν μας πληροφορούν απλώς και μόνο για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία αλλά, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι, μας επηρεάζουν διαμορφώνοντας σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής μας, τις απόψεις μας και την αισθητική μας.Τα σύγχρονα διαφημιστικά μηνύματα είναι προϊόντα επιστημονικής μελέτης.
Χωρίς υπερβολή η ζωή μας έχει κατακλυστεί από διαφημίσεις που δεν μας πληροφορούν απλώς και μόνο για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία αλλά, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι, μας επηρεάζουν διαμορφώνοντας σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής μας, τις απόψεις μας και την αισθητική μας.Τα σύγχρονα διαφημιστικά μηνύματα είναι προϊόντα επιστημονικής μελέτης.
Τα σύγχρονα διαφημιστικά μηνύματα είναι προϊόντα επιστημονικής μελέτης: ερευνώνται οι ανάγκες του καταναλωτικού κοινού, εξετάζονται οι ιδιαιτερότητες της συμπεριφοράς του κατά ηλικία, φύλο, μορφωτικό επίπεδο, αναλύεται η κοινωνική και κοινωνική του κατάσταση.Ο τρόπος επομένως με τον οποίο θα διαφημιστεί ένα προϊόν βασίζεται στα πορίσματα της ψυχολογίας, σε κοινωνιολογικά δεδομένα, στους κανόνες της αισθητικής και στην αξιοποίηση κάθε άλλης λεπτομέρειας που περιβάλλει ό,τι διαφημίζεται.
Το διαφημιστικό μήνυμα είναι πολυσήμαντο και τις περισσότερες φορές δεν διακρίνεται καθαρά, αλλά υπολανθάνει, περνάει μέσα από συμβολισμούς«Η διαφήμιση με τον τρόπο που δημιουργείται και δομείται (ως ενιαίο σύνολο μορφής και περιεχομένου), διαμορφώνει δεσμούς και σχέσεις ανάμεσα σε προϊόντα και σε καταναλωτές και κατασκευάζει «σύμβολα ανταλλαγής», π.χ.τα διαμάντια.Το προϊόν αυτό συσχετίζεται με την «παντοτινή αγάπη».Όποιος προσφέρει διαμάντια κάνει έμμεσα φανερές τις συναισθηματικές του διαθέσεις, γιατί ήδη έχει διαμορφωθεί ο «συμβολισμός».Το ορυκτό διαμάντι δεν έχει καμιά αξία, αλλά από τη στιγμή που αρχίζει η διαδικασία εξόρυξης και ενσωματώνεται σ’ αυτό ανθρώπινη εργασία, αποκτά αξία ως εμπόρευμα, ενώ με τη διαφήμιση επιχειρείται να τονιστεί το αναγνωριστικό σημάδι, ο «συμβολισμός».Η σχέση ανάμεσα στα άτομα και στα αντικείμενα που επιχειρείται να αναπτυχθεί μέσα από τη διαφήμιση μπορεί να προσφέρει τη δυνατότητα αμοιβαίας αντικατάστασης.Έτσι διαβάζουμε ή βλέπουμε στα «μηνύματα» τα εξής: «ένα χρυσό κόσμημα τα λέει όλα» ή «εκφραστείτε με λουλούδια».Ή και αντίστροφα τα άτομα αναγνωρίζονται από τα αντικείμενα: π.χ.«οι άνθρωποι της PEPSI, the pepsi people Πολύ σημαντικό ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: κύριο μέλημα των διαφημιστών είναι η δημιουργία προτύπων ζωής (κι ακόμα δημιουργία ψευδαισθήσεων) Η προσπάθεια των διαφημιστών στηρίζεται πάρα πολύ στη δημιουργία προτύπων ζωής, στο να υποβάλλουν δηλαδή αξίες ζωής τις οποίες μπορεί να έχει κανείς αν υιοθετήσει συμπεριφορές οι οποίες με τη σειρά τους είναι εφικτές μόνο με τη δημιουργία συγκεκριμένης καταναλωτικής νοοτροπίας.Σαν διακινητές και προμηθευτές ψευδαισθήσεων που είναι εξ ορισμού οι διαφημιστές, κατασκευάζουν έναν εικονικό κόσμο, γυαλιστερό, γραμμικό, απροβλημάτιστο, κυρίως δε πλουσιοπάροχο, έναν κόσμο όπου χιλιάδες άνθρωποι περιμένουν υπομονετικά στη σειρά τους για να σου προσφέρουν αυτοκίνητα, σπίτια, εορτοδάνεια, ταξίδια σε μέρη εξωτικά, απεριόριστο χρόνο για τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, τα πάντα.
ΘΕΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: οικονομική και κοινωνική λειτουργία της Η αύξηση της ζήτησης και της κατανάλωσης προϊόντων οδηγεί στην αύξηση της παραγωγής.Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, είτε με την ίδρυση νέων παραγωγικών μονάδων είτε με την επέκταση όσων ήδη υπάρχουν είτε με την ανάπτυξη του εμπορίου.Έτσι, καταπολεμείται η ανεργία.Παράλληλα, αναπτύσσεται έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα σε παραγωγούς και επιχειρηματίες, για να κερδίσουν την προτίμηση του καταναλωτικού κοινού με νέα πρωτότυπα προϊόντα υψηλών προδιαγραφών.Δηλαδή αποτέλεσμα του ανταγωνισμού είναι να βελτιώνεται η ποιότητα και η ποικιλία των προϊόντων και των υπηρεσιών που παρέχονται.Εξάλλου, πολλές φορές σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς ο ανταγωνισμός συμβάλλει και στη μείωση των τιμών.Επιπλέον, οι μεγάλες εταιρείες, που έχουν την οικονομική δυνατότητα, γίνονται για διαφημιστικούς λόγους χορηγοί αθλητών, αθλητικών συλλόγων, μεγάλων αθλητικών και πολιτιστικών διοργανώσεων (Ολυμπιακοί αγώνες, φεστιβάλ).Έτσι, με την οικονομική ενίσχυση που προσφέρεται από τη διαφήμιση, επωφελείται ο αθλητισμός και ο πολιτισμός.
ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: «ο εξανδραποδισμός του ανθρώπου» Η μανία κατανάλωσης χωρίς να υπάρχουν πραγματικές ανάγκες για τα προϊόντα που καταναλώνονται οδηγεί στην πνευματική και ψυχική υποδούλωση του ανθρώπου: με τον καταιγισμό διαφημιστικών μηνυμάτων που δέχεται ακατάπαυστα από όλα τα μέσα ο σημερινός άνθρωπος, τίθεται σε λειτουργία ένας μηχανισμός με τον οποίο δημιουργούνται όλο και περισσότερες ανάγκες, που κατά ένα μεγάλο μέρος δεν είναι πραγματικές αλλά εικονικές.Καλλιεργείται, λοιπόν, η ψευδαίσθηση πως η ευτυχία του ανθρώπου εξαρτάται, σχεδόν αποκλειστικά από την ικανοποίηση των αναγκών αυτών που συνεχώς αυξάνονται και πληθαίνουν και κορεσμό δεν έχουν.
Ο σημερινός άνθρωπος πειθαναγκάζεται να σκεφτεί και να αποφασίσει σύμφωνα με ανάγκες και επιθυμίες που δεν είναι πραγματικές Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου που επηρεάζεται από τη διαφήμιση, είναι η στέρηση της ελευθερίας του: πειθαναγκάζεται να σκεφτεί και να αποφασίσει σύμφωνα με κάποιες πλασματικές ανάγκες και επιθυμίες.Αφού, λοιπόν, με τη διαφήμιση διαμορφώνονται πρώτα αρνητικά πρότυπα ζωής, κύριο χαρακτηριστικό των οποίων είναι η άνεση, η πολυτέλεια, η επίδειξη και το κυνήγι της ευτυχίας στην αφθονία των υλικών αγαθών, ασθμαίνων ο άνθρωπος στη συνέχεια προσπαθεί να ικανοποιήσει αυτές τις αυξημένες επιθυμίες του.Άγχεται, νιώθει μειονεκτικά, εντατικοποιεί τη δουλειά του, εξαντλείται, διαταράσσεται η ψυχική του ισορροπία και, έτσι, μένει μόνιμα ανικανοποίητος, αφού η αναζήτηση της ευτυχίας στον υλικό ευδαιμονισμό είναι ένας φαύλος κύκλοςΔΙΑΦΗΜΙΣΗ και ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ, φαύλος κύκλος: το αδιέξοδο της σημερινής κοινωνίας Τι έκανε για χρόνια η διαφήμιση με παραγγελιά του συστήματος; Ερέθιζε τις επιθυμίες.Κάνοντάς το όμως, δεν ώθησε απλά τον κόσμο να θέλει, αλλά του είπε τι να θέλει και τι ήταν καλό να θέλει.Αν το σκεφτούμε καλά, θα δούμε ότι πέτυχε δυο αποτελέσματα από «αντικειμενική» άποψη επαναστατικά.Οι συντηρητικές κοινωνίες και οι αντιδραστικοί παιδαγωγοί δήλωναν πάντα με σοφό τρόπο ότι οι υπερβολικές επιθυμίες είναι κακό πράγμα και ότι κατ’ αρχή δεν πρέπει να δίνουμε στους φτωχούς την εντύπωση ότι μπορούν ν’ αποχτήσουν τα πράγματα των πλουσίων.Το ότι οι βασιλιάδες μετατοπίζονταν με τη φορητή πολυθρόνα ήταν απόδειξη ότι αυτό το σκεπαστό πολυτελές φορείο ήταν βασιλικό πράγμα: κανείς άλλος δεν μπορούσε να το θέλει.Ήρθε όμως η διαφήμιση και μεταφράζοντας τη φορητή πολυθρόνα σε «αυτοκίνητο», είπε ότι όλοι μπορούσαν να επιθυμούν να αποκτήσουν αυτοκίνητο, ήταν υποχρέωση να το επιθυμούν.Το ίδιο έγινε και για το σαπούνι, το γαλλικό άρωμα, και για το διαμέρισμα, για τη γραβάτα και για το μηχανάκι…..Και να που η κοινωνία, αφού πρώτα ερέθισε τις επιθυμίες για όλα τα πράγματα, τρομοκρατείται γιατί ο κόσμος απαιτεί τουλάχιστον ένα μέρος χωρίς να πρέπει αναγκαστικά να εγκληματήσει.
Η μανία για κατανάλωση έχει χάσει κάθε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου Αρχικά, η ιδέα της κατανάλωσης περισσοτέρων και καλύτερων πραγμάτων υποτίθεται ότι θα έδινε στον άνθρωπο μια ευτυχέστερη, πιο ικανοποιητική ζωή.Η κατανάλωση ήταν το μέσο για κάποιο σκοπό –εκείνον της ευτυχίας.Τώρα έγινε αυτοσκοπός.Η σταθερή αύξηση των αναγκών μας υποχρεώνει σε μια διαρκώς αυξανόμενη προσπάθεια, μας κάνει να εξαρτόμαστε απ’ τις ανάγκες, κι απ’ τους ανθρώπους και τους θεσμούς, μέσω των οποίων τις ικανοποιούμε… Τι πρέπει να προσδοκούμε; Εάν ένας άνθρωπος εργάζεται χωρίς αίσθηση συγγένειας με ό,τι κάνει, εάν αγοράζει και καταναλώνει είδη ανέσεως μ’ έναν αφηρημένο και αλλοτριωμένο τρόπο, θα παραμένει πάντοτε ένας παθητικός και αλλοτριωμένος καταναλωτής.Θα «καταναλίσκει» ποδοσφαιρικούς αγώνες, κινηματογραφικά έργα, ομιλίες, φυσικές σκηνές, κοινωνικές συγκεντρώσεις, με τον ίδιο αλλοτριωμένο και αφηρημένο τρόπο που καταναλίσκει τα είδη ανέσεων που αγόρασε.Δηλαδή, δεν συμμετέχει ενεργητικά, θέλει να πιστεύει πως όλα υπάρχουν για να αποκτηθούν και να έχει όσο το δυνατό περισσότερη ευχαρίστηση και τίποτα άλλο.Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι ελεύθερος να απολαύσει τη «σχόλη» του.Η κατανάλωση του ελεύθερου χρόνου καθορίζεται απ’ τη βιομηχανία, όπως τα είδη ανέσεων που αγοράζει.Το γούστο του κατευθύνεται, θέλει να δει και ν’ ακούσει ό,τι είθισται να βλέπει και ν’ ακούει.Η διασκέδαση είναι μια βιομηχανία όπως κάθε μια άλλη, ο πελάτης φτιάχνεται για ν’ αγοράσει ευτυχία όπως φτιάχνεται για ν’ αγοράσει ρούχα και παπούτσια.Η αξία της διασκέδασης καθορίζεται απ’ την επιτυχία της στην αγορά –όχι από κάτι που θα μπορούσε να μετρηθεί με ανθρώπινους όρους.ΕΡΙΧ ΦΡΟΜΟ φαύλος κύκλος της πλεονεξίας οδηγεί στην «ύβριν» και τη νέμεση (=οικονομική κρίση) Η πλεονεξία είναι μια διαρκής υπέρβαση των ορίων μας στη διάσταση του έχειν.Δεν μας αρκούν αυτά που έχουμε, θέλουμε να έχουμε ολοένα και περισσότερα αγαθά, γνώσεις, εξουσία, φίλους, φήμη κτλ.Αυτό το ολοένα και περισσότερο είναι όμως μια κατάσταση οδυνηρή, γιατί είναι μια διαρκής υπέρβαση των ορίων μας.Ο πλεονέκτης ζει σε μεγάλη ένταση –όσα κι αν έχει- το πάθος της ανέχειας και την αθλιότητά της, που τη νιώθει σαν στέρηση, γιατί όσο μεγάλο κι αν είναι το έχειν του, η ανέχεια του είναι μεγαλύτερη.Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν το πάθος αυτό προς το απεριόριστο «ύβριν» και θεωρούσαν δεδομένη τη «θεία τιμωρία» του πλεονέκτη.Γι’ αυτό η φιλοσοφία τους στράφηκε γύρω από την ανάγκη παρουσίας ενός μέτρου σ’ όλους τους τομείς της ζωής τους, σ’ όλα τα πράγματα, στην ομορφιά, στην υγεία, τις ώρες του χρόνου και τη μουσική.
Τρόποι προστασίας από τις επιπτώσεις της αλόγιστης κατανάλωσης Για να προστατευτεί ο άνθρωπος από τις επιπτώσεις της αλόγιστης κατανάλωσης, είναι απαραίτητο ν’ αποκτήσει μηχανισμούς άμυνας, ηθικής και πνευματικής αντίστασης, ώστε να μην ενδίδει απερίσκεπτα στους καταναλωτικούς πειρασμούς.Αυτό θα τι πετύχει, αν κρίνει και αν είναι εγκρατής.Η διατήρηση της ελεύθερης βούλησης –γιατί, τελικά, εκεί έγκειται το πρόβλημα – βασίστηκε πάντα στη γνώση και το ψυχικό σθένος.Χρειάζεται επίσης, αυτογνωσία, ώστε να γνωρίζει ακριβώς τις ανάγκες του και να τις ιεραρχεί, να γνωρίζει τις δυνατότητές του και να προβαίνει σε σωστές επιλογές.Τέλος, κρίνεται επιβεβλημένη η αναθεώρηση αντιλήψεων και αξιών, για να αποκατασταθεί η ανατραπείσα ισορροπία που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στις υλικές και τις πνευματικές αξίες, ανάμεσα στο ατομικό και στο κοινό συμφέρον.Με λίγα λόγια, και το πρόβλημα της προστασίας από τις επιπτώσεις της αλόγιστης κατανάλωσης ανάγεται σε πρόβλημα κατάλληλης αγωγής και παιδείας.
Η γυναίκα στη διαφήμιση: ερωτισμός στη διαφήμιση Εικόνες της σύγχρονης γυναίκας στη διαφήμιση: η παρουσία της γυναικείας μορφής στις διαφημίσεις έχει στόχο να προσελκύσει τη γυναίκα καταναλώτρια αλλά πολλές φορές χρησιμοποιείται για να προσελκύσει το ανδρικό καταναλωτικό κοινό.Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για διαφημίσεις που προβάλλουν προϊόντα που συνδέονται με παραδοσιακούς ρόλους της γυναίκας ως μητέρας και νοικοκυράς.Στη δεύτερη περίπτωση, η γυναικεία μορφή εμφανίζεται κυρίως ως σύμβολο της ανδρικής επιθυμίας (π.χ.διαφημίσεις αυτοκινήτων).Δύσκολα βρίσκει κανείς διαφήμιση οποιουδήποτε προϊόντος που να μη συνδέει το μήνυμά της, ευθέως ή πλάγια, με την επιτυχία.
Διαφήμιση και παιδιά Η προβολή διαφημίσεων τις βράδυνες ώρες όχι μόνο επιτρέπει στις εταιρείες να «απλώσουν» χρονικά τις διαφημιστικές τους καμπάνιες, αλλά και να απευθυνθούν σε ένα εξίσου ευάλωτο με τα παιδιά κοινό: τους… γονείς τους.Οι Έλληνες είναι ικανοί να περιορίσουν τις ανάγκες τους προκειμένου να τα δώσουν όλα στα παιδιά τους, δίνοντάς τους λανθασμένες εντυπώσεις σχετικά με την οικονομική τους κατάσταση.Και οι διαφημιστές, φυσικά, γνωρίζουν πώς να εκμεταλλευτούν την ανησυχία των γονιών μήπως το παιδί τους απομονωθεί, αν δεν γίνει κάτοχος ενός πολυδιαφημισμένου προϊόντος.Με αυτό τον τρόπο, οι περισσότεροι γονείς εξαγοράζουν, βέβαια, τις τύψεις ή τις ενοχές τους που δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους, από την άλλη όμως, με το να τους προσφέρουν συνεχώς υλικά αγαθά, μεγαλώνουν τη λίστα με τις επιθυμίες τους και, το σπουδαιότερο, δεν τα μαθαίνουν ότι υπάρχουν όρια.Κανένα παιχνίδι όμως δεν είναι ικανό να αντικαταστήσει την επαφή των παιδιών με τον πατέρα και τη μητέρα του .
Ο καταιγισμός διαφημίσεων και οι επιπτώσεις του στον ψυχικό κόσμο των παιδιών Η τηλεοπτική εικόνα εισβάλλει με την αμεσότητά της στον «ψυχικό χώρο» των παιδιών μ’ ένα βίαιο τρόπο.Η χωρίς όρια έκθεση των παιδιών στις διαφημίσεις τα οδηγεί αναπόφευκτα στον υπερκαταναλωτισμό.Η προσωπικότητά τους διαμορφώνεται μέσω μιας σειράς ταυτίσεων, αρχικά με τους γονείς και εν συνεχεία με άλλα σημαντικά πρόσωπα που «πρωταγωνιστούν» στις διαφημίσεις.Τα προτεινόμενα ανταγωνιστικά πρότυπα (κούκλες μανεκέν τύπου Μπάρμπι) υπόσχονται τη γρήγορη και εύκολη άνοδο, δημιουργώντας εικόνες σύγχυσης, που μοιραία θα επηρεάσουν τη ψυχολογική και γνωστική ωρίμανση των παιδιών.Επειδή από τα πρότυπα αυτά προβάλλονται μορφές εξαϋλωμένες.Ένα άλλο σοβαρό θέμα, που υπογραμμίζουν οι ψυχολόγοι, είναι η βία που προβάλλεται στα πλαίσια διαφημίσεων παιχνιδιών με τρομακτική όψη.Η βία μοιάζει να διαθέτει ένα προνομιούχο εργαλείο φοβερής αποτελεσματικότητας: την εξουσία.Η παιδική ηλικία γίνεται θέατρο επικίνδυνων τολμημάτων και ανεξιλέωτων συγκρούσεων, όπου συνδυάζεται η ενδογενής επιθετικότητα με την εξωτερική βία, που ασκείται από το περιβάλλον με διάφορες μορφές. Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
Το διαφημιστικό μήνυμα είναι πολυσήμαντο και τις περισσότερες φορές δεν διακρίνεται καθαρά, αλλά υπολανθάνει, περνάει μέσα από συμβολισμούς«Η διαφήμιση με τον τρόπο που δημιουργείται και δομείται (ως ενιαίο σύνολο μορφής και περιεχομένου), διαμορφώνει δεσμούς και σχέσεις ανάμεσα σε προϊόντα και σε καταναλωτές και κατασκευάζει «σύμβολα ανταλλαγής», π.χ.τα διαμάντια.Το προϊόν αυτό συσχετίζεται με την «παντοτινή αγάπη».Όποιος προσφέρει διαμάντια κάνει έμμεσα φανερές τις συναισθηματικές του διαθέσεις, γιατί ήδη έχει διαμορφωθεί ο «συμβολισμός».Το ορυκτό διαμάντι δεν έχει καμιά αξία, αλλά από τη στιγμή που αρχίζει η διαδικασία εξόρυξης και ενσωματώνεται σ’ αυτό ανθρώπινη εργασία, αποκτά αξία ως εμπόρευμα, ενώ με τη διαφήμιση επιχειρείται να τονιστεί το αναγνωριστικό σημάδι, ο «συμβολισμός».Η σχέση ανάμεσα στα άτομα και στα αντικείμενα που επιχειρείται να αναπτυχθεί μέσα από τη διαφήμιση μπορεί να προσφέρει τη δυνατότητα αμοιβαίας αντικατάστασης.Έτσι διαβάζουμε ή βλέπουμε στα «μηνύματα» τα εξής: «ένα χρυσό κόσμημα τα λέει όλα» ή «εκφραστείτε με λουλούδια».Ή και αντίστροφα τα άτομα αναγνωρίζονται από τα αντικείμενα: π.χ.«οι άνθρωποι της PEPSI, the pepsi people Πολύ σημαντικό ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: κύριο μέλημα των διαφημιστών είναι η δημιουργία προτύπων ζωής (κι ακόμα δημιουργία ψευδαισθήσεων) Η προσπάθεια των διαφημιστών στηρίζεται πάρα πολύ στη δημιουργία προτύπων ζωής, στο να υποβάλλουν δηλαδή αξίες ζωής τις οποίες μπορεί να έχει κανείς αν υιοθετήσει συμπεριφορές οι οποίες με τη σειρά τους είναι εφικτές μόνο με τη δημιουργία συγκεκριμένης καταναλωτικής νοοτροπίας.Σαν διακινητές και προμηθευτές ψευδαισθήσεων που είναι εξ ορισμού οι διαφημιστές, κατασκευάζουν έναν εικονικό κόσμο, γυαλιστερό, γραμμικό, απροβλημάτιστο, κυρίως δε πλουσιοπάροχο, έναν κόσμο όπου χιλιάδες άνθρωποι περιμένουν υπομονετικά στη σειρά τους για να σου προσφέρουν αυτοκίνητα, σπίτια, εορτοδάνεια, ταξίδια σε μέρη εξωτικά, απεριόριστο χρόνο για τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, τα πάντα.
ΘΕΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: οικονομική και κοινωνική λειτουργία της Η αύξηση της ζήτησης και της κατανάλωσης προϊόντων οδηγεί στην αύξηση της παραγωγής.Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, είτε με την ίδρυση νέων παραγωγικών μονάδων είτε με την επέκταση όσων ήδη υπάρχουν είτε με την ανάπτυξη του εμπορίου.Έτσι, καταπολεμείται η ανεργία.Παράλληλα, αναπτύσσεται έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα σε παραγωγούς και επιχειρηματίες, για να κερδίσουν την προτίμηση του καταναλωτικού κοινού με νέα πρωτότυπα προϊόντα υψηλών προδιαγραφών.Δηλαδή αποτέλεσμα του ανταγωνισμού είναι να βελτιώνεται η ποιότητα και η ποικιλία των προϊόντων και των υπηρεσιών που παρέχονται.Εξάλλου, πολλές φορές σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς ο ανταγωνισμός συμβάλλει και στη μείωση των τιμών.Επιπλέον, οι μεγάλες εταιρείες, που έχουν την οικονομική δυνατότητα, γίνονται για διαφημιστικούς λόγους χορηγοί αθλητών, αθλητικών συλλόγων, μεγάλων αθλητικών και πολιτιστικών διοργανώσεων (Ολυμπιακοί αγώνες, φεστιβάλ).Έτσι, με την οικονομική ενίσχυση που προσφέρεται από τη διαφήμιση, επωφελείται ο αθλητισμός και ο πολιτισμός.
ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: «ο εξανδραποδισμός του ανθρώπου» Η μανία κατανάλωσης χωρίς να υπάρχουν πραγματικές ανάγκες για τα προϊόντα που καταναλώνονται οδηγεί στην πνευματική και ψυχική υποδούλωση του ανθρώπου: με τον καταιγισμό διαφημιστικών μηνυμάτων που δέχεται ακατάπαυστα από όλα τα μέσα ο σημερινός άνθρωπος, τίθεται σε λειτουργία ένας μηχανισμός με τον οποίο δημιουργούνται όλο και περισσότερες ανάγκες, που κατά ένα μεγάλο μέρος δεν είναι πραγματικές αλλά εικονικές.Καλλιεργείται, λοιπόν, η ψευδαίσθηση πως η ευτυχία του ανθρώπου εξαρτάται, σχεδόν αποκλειστικά από την ικανοποίηση των αναγκών αυτών που συνεχώς αυξάνονται και πληθαίνουν και κορεσμό δεν έχουν.
Ο σημερινός άνθρωπος πειθαναγκάζεται να σκεφτεί και να αποφασίσει σύμφωνα με ανάγκες και επιθυμίες που δεν είναι πραγματικές Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου που επηρεάζεται από τη διαφήμιση, είναι η στέρηση της ελευθερίας του: πειθαναγκάζεται να σκεφτεί και να αποφασίσει σύμφωνα με κάποιες πλασματικές ανάγκες και επιθυμίες.Αφού, λοιπόν, με τη διαφήμιση διαμορφώνονται πρώτα αρνητικά πρότυπα ζωής, κύριο χαρακτηριστικό των οποίων είναι η άνεση, η πολυτέλεια, η επίδειξη και το κυνήγι της ευτυχίας στην αφθονία των υλικών αγαθών, ασθμαίνων ο άνθρωπος στη συνέχεια προσπαθεί να ικανοποιήσει αυτές τις αυξημένες επιθυμίες του.Άγχεται, νιώθει μειονεκτικά, εντατικοποιεί τη δουλειά του, εξαντλείται, διαταράσσεται η ψυχική του ισορροπία και, έτσι, μένει μόνιμα ανικανοποίητος, αφού η αναζήτηση της ευτυχίας στον υλικό ευδαιμονισμό είναι ένας φαύλος κύκλοςΔΙΑΦΗΜΙΣΗ και ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ, φαύλος κύκλος: το αδιέξοδο της σημερινής κοινωνίας Τι έκανε για χρόνια η διαφήμιση με παραγγελιά του συστήματος; Ερέθιζε τις επιθυμίες.Κάνοντάς το όμως, δεν ώθησε απλά τον κόσμο να θέλει, αλλά του είπε τι να θέλει και τι ήταν καλό να θέλει.Αν το σκεφτούμε καλά, θα δούμε ότι πέτυχε δυο αποτελέσματα από «αντικειμενική» άποψη επαναστατικά.Οι συντηρητικές κοινωνίες και οι αντιδραστικοί παιδαγωγοί δήλωναν πάντα με σοφό τρόπο ότι οι υπερβολικές επιθυμίες είναι κακό πράγμα και ότι κατ’ αρχή δεν πρέπει να δίνουμε στους φτωχούς την εντύπωση ότι μπορούν ν’ αποχτήσουν τα πράγματα των πλουσίων.Το ότι οι βασιλιάδες μετατοπίζονταν με τη φορητή πολυθρόνα ήταν απόδειξη ότι αυτό το σκεπαστό πολυτελές φορείο ήταν βασιλικό πράγμα: κανείς άλλος δεν μπορούσε να το θέλει.Ήρθε όμως η διαφήμιση και μεταφράζοντας τη φορητή πολυθρόνα σε «αυτοκίνητο», είπε ότι όλοι μπορούσαν να επιθυμούν να αποκτήσουν αυτοκίνητο, ήταν υποχρέωση να το επιθυμούν.Το ίδιο έγινε και για το σαπούνι, το γαλλικό άρωμα, και για το διαμέρισμα, για τη γραβάτα και για το μηχανάκι…..Και να που η κοινωνία, αφού πρώτα ερέθισε τις επιθυμίες για όλα τα πράγματα, τρομοκρατείται γιατί ο κόσμος απαιτεί τουλάχιστον ένα μέρος χωρίς να πρέπει αναγκαστικά να εγκληματήσει.
Η μανία για κατανάλωση έχει χάσει κάθε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου Αρχικά, η ιδέα της κατανάλωσης περισσοτέρων και καλύτερων πραγμάτων υποτίθεται ότι θα έδινε στον άνθρωπο μια ευτυχέστερη, πιο ικανοποιητική ζωή.Η κατανάλωση ήταν το μέσο για κάποιο σκοπό –εκείνον της ευτυχίας.Τώρα έγινε αυτοσκοπός.Η σταθερή αύξηση των αναγκών μας υποχρεώνει σε μια διαρκώς αυξανόμενη προσπάθεια, μας κάνει να εξαρτόμαστε απ’ τις ανάγκες, κι απ’ τους ανθρώπους και τους θεσμούς, μέσω των οποίων τις ικανοποιούμε… Τι πρέπει να προσδοκούμε; Εάν ένας άνθρωπος εργάζεται χωρίς αίσθηση συγγένειας με ό,τι κάνει, εάν αγοράζει και καταναλώνει είδη ανέσεως μ’ έναν αφηρημένο και αλλοτριωμένο τρόπο, θα παραμένει πάντοτε ένας παθητικός και αλλοτριωμένος καταναλωτής.Θα «καταναλίσκει» ποδοσφαιρικούς αγώνες, κινηματογραφικά έργα, ομιλίες, φυσικές σκηνές, κοινωνικές συγκεντρώσεις, με τον ίδιο αλλοτριωμένο και αφηρημένο τρόπο που καταναλίσκει τα είδη ανέσεων που αγόρασε.Δηλαδή, δεν συμμετέχει ενεργητικά, θέλει να πιστεύει πως όλα υπάρχουν για να αποκτηθούν και να έχει όσο το δυνατό περισσότερη ευχαρίστηση και τίποτα άλλο.Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι ελεύθερος να απολαύσει τη «σχόλη» του.Η κατανάλωση του ελεύθερου χρόνου καθορίζεται απ’ τη βιομηχανία, όπως τα είδη ανέσεων που αγοράζει.Το γούστο του κατευθύνεται, θέλει να δει και ν’ ακούσει ό,τι είθισται να βλέπει και ν’ ακούει.Η διασκέδαση είναι μια βιομηχανία όπως κάθε μια άλλη, ο πελάτης φτιάχνεται για ν’ αγοράσει ευτυχία όπως φτιάχνεται για ν’ αγοράσει ρούχα και παπούτσια.Η αξία της διασκέδασης καθορίζεται απ’ την επιτυχία της στην αγορά –όχι από κάτι που θα μπορούσε να μετρηθεί με ανθρώπινους όρους.ΕΡΙΧ ΦΡΟΜΟ φαύλος κύκλος της πλεονεξίας οδηγεί στην «ύβριν» και τη νέμεση (=οικονομική κρίση) Η πλεονεξία είναι μια διαρκής υπέρβαση των ορίων μας στη διάσταση του έχειν.Δεν μας αρκούν αυτά που έχουμε, θέλουμε να έχουμε ολοένα και περισσότερα αγαθά, γνώσεις, εξουσία, φίλους, φήμη κτλ.Αυτό το ολοένα και περισσότερο είναι όμως μια κατάσταση οδυνηρή, γιατί είναι μια διαρκής υπέρβαση των ορίων μας.Ο πλεονέκτης ζει σε μεγάλη ένταση –όσα κι αν έχει- το πάθος της ανέχειας και την αθλιότητά της, που τη νιώθει σαν στέρηση, γιατί όσο μεγάλο κι αν είναι το έχειν του, η ανέχεια του είναι μεγαλύτερη.Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν το πάθος αυτό προς το απεριόριστο «ύβριν» και θεωρούσαν δεδομένη τη «θεία τιμωρία» του πλεονέκτη.Γι’ αυτό η φιλοσοφία τους στράφηκε γύρω από την ανάγκη παρουσίας ενός μέτρου σ’ όλους τους τομείς της ζωής τους, σ’ όλα τα πράγματα, στην ομορφιά, στην υγεία, τις ώρες του χρόνου και τη μουσική.
Τρόποι προστασίας από τις επιπτώσεις της αλόγιστης κατανάλωσης Για να προστατευτεί ο άνθρωπος από τις επιπτώσεις της αλόγιστης κατανάλωσης, είναι απαραίτητο ν’ αποκτήσει μηχανισμούς άμυνας, ηθικής και πνευματικής αντίστασης, ώστε να μην ενδίδει απερίσκεπτα στους καταναλωτικούς πειρασμούς.Αυτό θα τι πετύχει, αν κρίνει και αν είναι εγκρατής.Η διατήρηση της ελεύθερης βούλησης –γιατί, τελικά, εκεί έγκειται το πρόβλημα – βασίστηκε πάντα στη γνώση και το ψυχικό σθένος.Χρειάζεται επίσης, αυτογνωσία, ώστε να γνωρίζει ακριβώς τις ανάγκες του και να τις ιεραρχεί, να γνωρίζει τις δυνατότητές του και να προβαίνει σε σωστές επιλογές.Τέλος, κρίνεται επιβεβλημένη η αναθεώρηση αντιλήψεων και αξιών, για να αποκατασταθεί η ανατραπείσα ισορροπία που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στις υλικές και τις πνευματικές αξίες, ανάμεσα στο ατομικό και στο κοινό συμφέρον.Με λίγα λόγια, και το πρόβλημα της προστασίας από τις επιπτώσεις της αλόγιστης κατανάλωσης ανάγεται σε πρόβλημα κατάλληλης αγωγής και παιδείας.
Η γυναίκα στη διαφήμιση: ερωτισμός στη διαφήμιση Εικόνες της σύγχρονης γυναίκας στη διαφήμιση: η παρουσία της γυναικείας μορφής στις διαφημίσεις έχει στόχο να προσελκύσει τη γυναίκα καταναλώτρια αλλά πολλές φορές χρησιμοποιείται για να προσελκύσει το ανδρικό καταναλωτικό κοινό.Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για διαφημίσεις που προβάλλουν προϊόντα που συνδέονται με παραδοσιακούς ρόλους της γυναίκας ως μητέρας και νοικοκυράς.Στη δεύτερη περίπτωση, η γυναικεία μορφή εμφανίζεται κυρίως ως σύμβολο της ανδρικής επιθυμίας (π.χ.διαφημίσεις αυτοκινήτων).Δύσκολα βρίσκει κανείς διαφήμιση οποιουδήποτε προϊόντος που να μη συνδέει το μήνυμά της, ευθέως ή πλάγια, με την επιτυχία.
Διαφήμιση και παιδιά Η προβολή διαφημίσεων τις βράδυνες ώρες όχι μόνο επιτρέπει στις εταιρείες να «απλώσουν» χρονικά τις διαφημιστικές τους καμπάνιες, αλλά και να απευθυνθούν σε ένα εξίσου ευάλωτο με τα παιδιά κοινό: τους… γονείς τους.Οι Έλληνες είναι ικανοί να περιορίσουν τις ανάγκες τους προκειμένου να τα δώσουν όλα στα παιδιά τους, δίνοντάς τους λανθασμένες εντυπώσεις σχετικά με την οικονομική τους κατάσταση.Και οι διαφημιστές, φυσικά, γνωρίζουν πώς να εκμεταλλευτούν την ανησυχία των γονιών μήπως το παιδί τους απομονωθεί, αν δεν γίνει κάτοχος ενός πολυδιαφημισμένου προϊόντος.Με αυτό τον τρόπο, οι περισσότεροι γονείς εξαγοράζουν, βέβαια, τις τύψεις ή τις ενοχές τους που δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους, από την άλλη όμως, με το να τους προσφέρουν συνεχώς υλικά αγαθά, μεγαλώνουν τη λίστα με τις επιθυμίες τους και, το σπουδαιότερο, δεν τα μαθαίνουν ότι υπάρχουν όρια.Κανένα παιχνίδι όμως δεν είναι ικανό να αντικαταστήσει την επαφή των παιδιών με τον πατέρα και τη μητέρα του .
Ο καταιγισμός διαφημίσεων και οι επιπτώσεις του στον ψυχικό κόσμο των παιδιών Η τηλεοπτική εικόνα εισβάλλει με την αμεσότητά της στον «ψυχικό χώρο» των παιδιών μ’ ένα βίαιο τρόπο.Η χωρίς όρια έκθεση των παιδιών στις διαφημίσεις τα οδηγεί αναπόφευκτα στον υπερκαταναλωτισμό.Η προσωπικότητά τους διαμορφώνεται μέσω μιας σειράς ταυτίσεων, αρχικά με τους γονείς και εν συνεχεία με άλλα σημαντικά πρόσωπα που «πρωταγωνιστούν» στις διαφημίσεις.Τα προτεινόμενα ανταγωνιστικά πρότυπα (κούκλες μανεκέν τύπου Μπάρμπι) υπόσχονται τη γρήγορη και εύκολη άνοδο, δημιουργώντας εικόνες σύγχυσης, που μοιραία θα επηρεάσουν τη ψυχολογική και γνωστική ωρίμανση των παιδιών.Επειδή από τα πρότυπα αυτά προβάλλονται μορφές εξαϋλωμένες.Ένα άλλο σοβαρό θέμα, που υπογραμμίζουν οι ψυχολόγοι, είναι η βία που προβάλλεται στα πλαίσια διαφημίσεων παιχνιδιών με τρομακτική όψη.Η βία μοιάζει να διαθέτει ένα προνομιούχο εργαλείο φοβερής αποτελεσματικότητας: την εξουσία.Η παιδική ηλικία γίνεται θέατρο επικίνδυνων τολμημάτων και ανεξιλέωτων συγκρούσεων, όπου συνδυάζεται η ενδογενής επιθετικότητα με την εξωτερική βία, που ασκείται από το περιβάλλον με διάφορες μορφές. Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
Γονείς & Παιδιά: Πώς να διαχειριστούμε ψυχολογικά τον COVID-19
Όλοι μας βρισκόμαστε αντιμέτωποι με πρωτόγνωρες καταστάσεις. Για την προστασία από την περαιτέρω μετάδοσή του κορωνοϊού έχουν ληφθεί αυστηρά μέτρα κοινωνικού περιορισμού. Έχουν κλείσει σχολεία, ακαδημαϊκά ιδρύματα και εμπορικά καταστήματα, έχει εφαρμοστεί η τηλε-εργασία (όπου καθίσταται δυνατό), έχει γίνει σημαντικός περιορισμός μετακινήσεων.
Όλοι μας βρισκόμαστε αντιμέτωποι με πρωτόγνωρες καταστάσεις. Για την προστασία από την περαιτέρω μετάδοσή του κορωνοϊού έχουν ληφθεί αυστηρά μέτρα κοινωνικού περιορισμού. Έχουν κλείσει σχολεία, ακαδημαϊκά ιδρύματα και εμπορικά καταστήματα, έχει εφαρμοστεί η τηλε-εργασία (όπου καθίσταται δυνατό), έχει γίνει σημαντικός περιορισμός μετακινήσεων.
Για τους παραπάνω λόγους, και για να είμαστε σε θέση να στηρίξουμε καλύτερα τα παιδιά μας, είναι σημαντικό ως γονείς και ως δάσκαλοι, να αναγνωρίσουμε στον εαυτό μας ότι βιώνουμε και οι ίδιοι ένα σοβαρό στρεσογόνο γεγονός, που είναι απολύτως φυσιολογικό να επιφέρει αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις (φόβο, θλίψη, άγχος, δυσφορία κ.ά.).Θα πρέπει να κατανοήσουμε αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και παράλληλα να δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας ώστε να δούμε τις δυνατότητες μας να ανταπεξέλθουμε στη δύσκολη κατάσταση.Ωστόσο είναι σημαντικό να μην επιβαρύνουμε τα παιδιά μας με αυτό και να μοιραζόμαστε μαζί τους μόνο τις απαραίτητες πληροφορίες.Για την δική μας στήριξη είναι σημαντικό να μην κλεινόμαστε στον εαυτό μας, αλλά να συζητάμε για τα συναισθήματά μας με τα κοντινά μας άτομα (σύντροφο, φίλους, συγγενείς), δηλαδή με το δικό μας υποστηρικτικό δίκτυο.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι σε αυτήν την κρίσιμη για όλους μας περίοδο, τα παιδιά όπως και οι ενήλικες, έρχονται σε επαφή με μεγάλο όγκο πληροφοριών, και είναι σε θέση να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της κατάστασης.Επηρεάζονται, όμως, σε σημαντικό βαθμό από τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι υπόλοιποι γύρω τους, και κυρίως οι γονείς.Αν οι γονείς διαχειρίζονται τον νέο κορωνοϊό με ψυχραιμία και σιγουριά, θα είναι σε θέση να παρέχουν και καλύτερη υποστήριξη στα παιδιά τους.
Η έγκυρη πληροφόρηση και η γνώση για το πώς να διαχειριστούμε μια τέτοια κατάσταση αποτελούν τα πρώτα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση.Θα πρέπει επίσης να έχουμε στο μυαλό μας ότι κάθε παιδί, όπως και κάθε άνθρωπος γενικότερα, αντιδρά και διαχειρίζεται με διαφορετικό τρόπο το στρες.Κάποια παιδιά αντιδρούν άμεσα, ενώ άλλα εμφανίζουν σημάδια δυσφορίας σε μεταγενέστερο χρόνο.Το πώς αντιδρά κάθε παιδί ή έφηβος σε μια κατάσταση κρίσης διαφέρει ανάλογα με την ηλικία, τις προηγούμενες εμπειρίες και τους μηχανισμούς διαχείρισης στρες που ήδη διαθέτει.
Παιδιά ηλικίας 6-12 ετώνΣε μία τέτοια κατάσταση, τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να εκδηλώνουν θλίψη, θυμό, ευερεθιστότητα, προβλήματα στον ύπνο και στη διατροφή, εφιάλτες και προβλήματα συγκέντρωσης.Επίσης, μπορεί να εμφανίσουν και σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο ή πόνο στο στομάχι, ως αντίδραση στο στρες.
Η ενσυναίσθηση, η υπομονή και η παροχή αισθήματος ασφάλειας από τους γονείς προς τα παιδιά κατέχουν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη των παιδιών.
Τα παιδιά πολύ πιθανό να γνωρίζουν ήδη πληροφορίες για τον νέο κορωνοϊό.Παράλληλα, είναι πιθανό να ανησυχούν για την υγεία συγγενών ή μεγαλύτερων ηλιακά ατόμων, όπως ο παππούς και η γιαγιά.Προσπαθούμε να περιορίζουμε την έκθεση των παιδιών σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.Παρέχουμε εμείς όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τον νέο κορωνοϊό.Μιλάμε στα παιδιά μας ιδιαίτερα για το πως μπορούν να προφυλαχθούν από αυτόν, τηρώντας βασικούς κανόνες υγιεινής και κυρίως εφαρμόζοντας το συχνό και σχολαστικό πλύσιμο των χεριών.Μπορούμε παράλληλα να σκεφτούμε όλοι μαζί ιδέες για το πώς να υιοθετήσουμε συμπεριφορές προαγωγής της υγείας στο σπίτι.Για παράδειγμα, ακολουθούμε πιο υγιεινή διατροφή και βάζουμε στη μέρα μας τη σωματική δραστηριότητα.Εάν υιοθετήσουμε τέτοιες δραστηριότητες τώρα είναι και πιθανό να διατηρηθούν και μετά το πέρας της πανδημίας!Συζητάμε με τα παιδιά μας.Τα ενθαρρύνουμε να μας κάνουν ερωτήσεις και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.Είναι σημαντικό, τα παιδιά να μάθουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους από μικρή ηλικία κυρίως όταν πρόκειται για καταστάσεις κρίσης.Παράλληλα, αυτό τα βοηθά να ανακουφιστούν από την ένταση που μπορεί να βιώνουν.Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλες μεθόδους, όπως τη ζωγραφική με διάφορα χρώματα, τα παιχνίδια ρόλων ή την παντομίμα.Συμμετέχοντας και εμείς οι ίδιοι σε αυτές, μας δίνεται η δυνατότητα μέσα από διασκεδαστικές δραστηριότητες να διαπραγματευτούμε τέτοιου είδους ευαίσθητα θέματα.
Σημαντική είναι και η διατήρηση των επαφών των παιδιών μας με τους συνομήλικους και τους φίλους τους.Μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο ή το τηλέφωνο, αφού η συνάντηση από κοντά δεν επιτρέπεται στην παρούσα φάση.
Διατηρούμε ένα σταθερό καθημερινό πρόγραμμα – έχουμε συγκεκριμένη ώρα φαγητού, ώρα για διάβασμα, για παιχνίδι, για δραστηριότητες και ιδιαίτερα για τον ύπνο.Προγραμματίζουμε σε μια σταθερή βάση ασκήσεις σωματικής δραστηριότητας μαζί με τα παιδιά μας.Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντίστοιχες εφαρμογές ή βίντεο που υπάρχουν στο διαδίκτυο για να ασκούμαστε καθημερινά στο σπίτι.
Είναι επίσης σημαντικό να μην χαθεί η επαφή του παιδιού με τα μαθήματα.Στο διαδίκτυο υπάρχει πολύ υλικό για επανάληψη στην ήδη διδακτέα ύλη.Μπορούμε να αξιοποιούμε γενικότερα το διαδίκτυο για δημιουργικές δραστηριότητες, π.χ.εκπαιδευτικά παιχνίδια για ασφαλή πλοήγηση, παρακολούθηση παραστάσεων διαδικτυακά, δωρεάν βιβλία και παραμύθια για παιδιά.Καλό είναι να βρούμε και άλλους τρόπους απασχόλησης των παιδιών, όπως επιτραπέζια παιχνίδια, διάβασμα βιβλίων, ζωγραφική, χειροτεχνίες, κ.ά.
Καλό είναι να έχουμε στο νου μας ότι σε περιπτώσεις μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών συχνά αναπτύσσονται πιο έντονα φαινόμενα ρατσισμού, ξενοφοβίας ή στιγματισμού.Για τον λόγο αυτό, καλό είναι να αποφεύγουμε λέξεις ή χαρακτηρισμούς που στιγματίζουν.Συζητάμε με τα παιδιά μας και προσπαθούμε να αποδημήσουμε τυχόν στερεότυπα που μπορεί να έχουν σχηματιστεί προς άλλους πολιτισμούς, χώρες ή ακόμα και ανθρώπους που νοσούν.Είναι σημαντικό, να τους μεταδώσουμε το μήνυμα ότι, ένας ιός μπορεί να μολύνει οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής ή έθνους.Έφηβοι ηλικίας 12-18 ετώνΟι έφηβοι, όπως και οι υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες παιδιών, μπορεί να εμφανίσουν τις συνήθεις αντιδράσεις, όπως σωματικοί πόνοι, ευερεθιστότητα, διαταραχές στη διατροφή και τον ύπνο.Ωστόσο, μπορεί να επιδεικνύουν παράλληλα μια συμπεριφορά απάθειας, αγνοώντας συμπεριφορές προαγωγής υγείας και κανόνες υγιεινής ή υιοθετώντας συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, όπως κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών.
Η κατανόηση, η ενσυναίσθηση και η υπομονή από τους γονείς παίζουν και εδώ καθοριστικό ρόλο.
Οι έφηβοι είναι σε θέση να αντιληφθούν καλύτερα τα γεγονότα από ότι τα μικρότερα παιδιά, ενώ κατά πάσα πιθανότητα θα βασιστούν σε φίλους και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωσή τους.Για τους λόγους αυτούς, στους εφήβους το κυριότερο είναι να ακούσουμε αυτά που θέλουν να μοιραστούν μαζί μας.Ενδέχεται να έχουν ερωτήσεις σχετικά με την υγεία, την οικονομία ή και την πολιτική διαχείριση της κατάστασης.Μπορεί ακόμη και να έχουν απορίες και ανησυχίες για τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις και διαστάσεις του ιού.Συζητάμε μαζί τους.Τους δίνουμε χώρο να εκφραστούν, χωρίς να προσπαθούμε να επιβάλλουμε το πώς εμείς οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε ή κρίνουμε την κατάσταση.Καλό είναι να αναπτύξουν και οι ίδιοι κριτική σκέψη αναφορικά με τα γεγονότα και να μάθουν να ενημερώνονται από πολλές και κυρίως έγκυρες πηγές.
Μην ξεχνάμε ότι οι έφηβοι μπορεί να αντιμετωπίζουν τον ιό με χιούμορ.Το χιούμορ είναι ένας υγιής μηχανισμός άμυνας και διαχείρισης, αρκεί να μην έχει αντίθετα αποτελέσματα αν αντιμετωπίζουν την κατάσταση μόνο με αυτόν τον τρόπο.
Οι έφηβοι, λόγω και της κατάστασης, ενδέχεται να «βουλιάξουν» στις οθόνες των υπολογιστών.Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα και ως προς αυτό.Δηλαδή ορίζουμε μαζί συγκεκριμένες ώρες που μπορούν να αφιερώνουν στο διαδίκτυο ή τον υπολογιστή για ψυχαγωγικούς λόγους.Εάν υπάρχουν ήδη όρια ως προς αυτό, είναι καλό να τα διατηρήσουμε και να φροντίζουμε να τηρούμε γενικότερα ένα καθημερινό πρόγραμμα.
Και στους εφήβους είναι απαραίτητο να μην χαθεί η επαφή με τα μαθήματα και το σχολείο.Καλό είναι να υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες για διάβασμα και επανάληψη.Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα παιδιά που βρίσκονται στη Γ’ Λυκείου.Οι μαθητές αυτοί είναι πολύ πιθανό να βιώνουν ήδη στρες λόγω των εισαγωγικών εξετάσεων και των αλλαγών που μπορεί να επέλθουν λόγω της κατάστασης.Συζητάμε μαζί τους, τους ενθαρρύνουμε να εκφράζουν τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους, τους θυμίζουμε ότι η ίδια κατάσταση ισχύει για όλους τους συμμαθητές τους και προσπαθούμε να τους κάνουμε να νιώσουν ασφάλεια για το μέλλον.
Ενθαρρύνουμε τους εφήβους να διαβάσουν εξωσχολικά βιβλία ή να δουν ταινίες και ντοκιμαντέρ.Μπορούμε να ψάξουμε για βιβλία που ήταν σημαντικά για εμάς τους ίδιους στην ηλικία τους και να τα μοιραστούμε μαζί τους.Να συζητήσουμε τους λόγους που κάποιο βιβλίο ή ταινία μας είχε επηρεάσει, δίνοντας τους έτσι και ένα επιπλέον κίνητρο.Φαινόμενα ρατσισμού, ξενοφοβίας ή στιγματισμού είναι πιθανά και σε αυτήν την ηλικία.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, οι έφηβοι κατανοούν περισσότερες πληροφορίες από τα μικρότερα παιδιά και είναι σε θέση να συζητήσουν με τους ενήλικες.Καλό είναι ωστόσο να αποφεύγουμε να τους μεταφέρουμε τα δικά μας άγχη και ανησυχίες σχετικά με το νέο κορωνοϊό.Μπορούμε να συζητάμε τις δικές μας ανησυχίες με άλλους ενήλικες, όπως φίλους και συγγενείς, δηλαδή με το δικό μας υποστηρικτικό δίκτυο.
Για κάθε παιδί και για κάθε ηλικία, η κατανόηση, η ενσυναίσθηση και το αίσθημα ασφάλειας είναι τα κύρια εργαλεία που χρειάζεται να υιοθετήσουν οι γονείς.Το σημαντικότερο είναι να καταλάβει το παιδί γιατί χρειάζεται να κάνει αυτό που του ζητάμε.Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της συζήτησης και των απαντήσεων σε τυχόν απορίες.Ας δώσουμε χρόνο και χώρο στα παιδιά να εκφραστούν, καθώς και τη φροντίδα και την αγάπη μας.
Ο περιορισμός της έκθεσής σε συνεχείς πληροφορίες και εικόνες από τα ΜΜΕ αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της ψυχικής ευεξίας, όχι μόνο των παιδιών αλλά και των ίδιων των γονιών.Ο κάθε γονέας ξέρει καλύτερα από κάθε άλλον το παιδί του και τις ανάγκες του.Οι υγιείς σχέσεις που χτίζουμε με τα παιδιά μας αποτελούν σημαντικό εφόδιο, όχι μόνο για τη διαχείριση της κρίσης στην περίπτωση του νέου κορωνοϊού και αφού αυτή περάσει, αλλά και για τη διαχείριση μελλοντικών κρίσεων στην οικογένεια.
Τέλος, είναι μια καλή ευκαιρία για τους γονείς να αναρωτηθούμε τι θέλουμε το παιδί μας να μάθει μέσα από αυτήν την κρίση δημόσιας υγείας.Το βασικότερο που έχει προκύψει μέχρι στιγμής, είναι η ατομική ευθύνη και δράση και πόσο σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει ο καθένας μας στην αντιμετώπιση της δύσκολης αυτής κατάστασης.Η συλλογική ευθύνη, η συλλογική δράση, ο αλτρουισμός και η αλληλοβοήθεια αποτελούν επίσης συμπεριφορές και ιδανικά που καλούμαστε να επιδείξουμε και μπορούν να δώσουν λύσεις και απαντήσεις σε περιπτώσεις κρίσεων.Αυτά είναι εξαιρετικά σημαντικά μηνύματα για όλους μας και πρέπει να τα υπενθυμίζουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας. Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι σε αυτήν την κρίσιμη για όλους μας περίοδο, τα παιδιά όπως και οι ενήλικες, έρχονται σε επαφή με μεγάλο όγκο πληροφοριών, και είναι σε θέση να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της κατάστασης.Επηρεάζονται, όμως, σε σημαντικό βαθμό από τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι υπόλοιποι γύρω τους, και κυρίως οι γονείς.Αν οι γονείς διαχειρίζονται τον νέο κορωνοϊό με ψυχραιμία και σιγουριά, θα είναι σε θέση να παρέχουν και καλύτερη υποστήριξη στα παιδιά τους.
Η έγκυρη πληροφόρηση και η γνώση για το πώς να διαχειριστούμε μια τέτοια κατάσταση αποτελούν τα πρώτα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση.Θα πρέπει επίσης να έχουμε στο μυαλό μας ότι κάθε παιδί, όπως και κάθε άνθρωπος γενικότερα, αντιδρά και διαχειρίζεται με διαφορετικό τρόπο το στρες.Κάποια παιδιά αντιδρούν άμεσα, ενώ άλλα εμφανίζουν σημάδια δυσφορίας σε μεταγενέστερο χρόνο.Το πώς αντιδρά κάθε παιδί ή έφηβος σε μια κατάσταση κρίσης διαφέρει ανάλογα με την ηλικία, τις προηγούμενες εμπειρίες και τους μηχανισμούς διαχείρισης στρες που ήδη διαθέτει.
Παιδιά ηλικίας 6-12 ετώνΣε μία τέτοια κατάσταση, τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να εκδηλώνουν θλίψη, θυμό, ευερεθιστότητα, προβλήματα στον ύπνο και στη διατροφή, εφιάλτες και προβλήματα συγκέντρωσης.Επίσης, μπορεί να εμφανίσουν και σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο ή πόνο στο στομάχι, ως αντίδραση στο στρες.
Η ενσυναίσθηση, η υπομονή και η παροχή αισθήματος ασφάλειας από τους γονείς προς τα παιδιά κατέχουν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη των παιδιών.
Τα παιδιά πολύ πιθανό να γνωρίζουν ήδη πληροφορίες για τον νέο κορωνοϊό.Παράλληλα, είναι πιθανό να ανησυχούν για την υγεία συγγενών ή μεγαλύτερων ηλιακά ατόμων, όπως ο παππούς και η γιαγιά.Προσπαθούμε να περιορίζουμε την έκθεση των παιδιών σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.Παρέχουμε εμείς όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τον νέο κορωνοϊό.Μιλάμε στα παιδιά μας ιδιαίτερα για το πως μπορούν να προφυλαχθούν από αυτόν, τηρώντας βασικούς κανόνες υγιεινής και κυρίως εφαρμόζοντας το συχνό και σχολαστικό πλύσιμο των χεριών.Μπορούμε παράλληλα να σκεφτούμε όλοι μαζί ιδέες για το πώς να υιοθετήσουμε συμπεριφορές προαγωγής της υγείας στο σπίτι.Για παράδειγμα, ακολουθούμε πιο υγιεινή διατροφή και βάζουμε στη μέρα μας τη σωματική δραστηριότητα.Εάν υιοθετήσουμε τέτοιες δραστηριότητες τώρα είναι και πιθανό να διατηρηθούν και μετά το πέρας της πανδημίας!Συζητάμε με τα παιδιά μας.Τα ενθαρρύνουμε να μας κάνουν ερωτήσεις και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.Είναι σημαντικό, τα παιδιά να μάθουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους από μικρή ηλικία κυρίως όταν πρόκειται για καταστάσεις κρίσης.Παράλληλα, αυτό τα βοηθά να ανακουφιστούν από την ένταση που μπορεί να βιώνουν.Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλες μεθόδους, όπως τη ζωγραφική με διάφορα χρώματα, τα παιχνίδια ρόλων ή την παντομίμα.Συμμετέχοντας και εμείς οι ίδιοι σε αυτές, μας δίνεται η δυνατότητα μέσα από διασκεδαστικές δραστηριότητες να διαπραγματευτούμε τέτοιου είδους ευαίσθητα θέματα.
Σημαντική είναι και η διατήρηση των επαφών των παιδιών μας με τους συνομήλικους και τους φίλους τους.Μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο ή το τηλέφωνο, αφού η συνάντηση από κοντά δεν επιτρέπεται στην παρούσα φάση.
Διατηρούμε ένα σταθερό καθημερινό πρόγραμμα – έχουμε συγκεκριμένη ώρα φαγητού, ώρα για διάβασμα, για παιχνίδι, για δραστηριότητες και ιδιαίτερα για τον ύπνο.Προγραμματίζουμε σε μια σταθερή βάση ασκήσεις σωματικής δραστηριότητας μαζί με τα παιδιά μας.Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντίστοιχες εφαρμογές ή βίντεο που υπάρχουν στο διαδίκτυο για να ασκούμαστε καθημερινά στο σπίτι.
Είναι επίσης σημαντικό να μην χαθεί η επαφή του παιδιού με τα μαθήματα.Στο διαδίκτυο υπάρχει πολύ υλικό για επανάληψη στην ήδη διδακτέα ύλη.Μπορούμε να αξιοποιούμε γενικότερα το διαδίκτυο για δημιουργικές δραστηριότητες, π.χ.εκπαιδευτικά παιχνίδια για ασφαλή πλοήγηση, παρακολούθηση παραστάσεων διαδικτυακά, δωρεάν βιβλία και παραμύθια για παιδιά.Καλό είναι να βρούμε και άλλους τρόπους απασχόλησης των παιδιών, όπως επιτραπέζια παιχνίδια, διάβασμα βιβλίων, ζωγραφική, χειροτεχνίες, κ.ά.
Καλό είναι να έχουμε στο νου μας ότι σε περιπτώσεις μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών συχνά αναπτύσσονται πιο έντονα φαινόμενα ρατσισμού, ξενοφοβίας ή στιγματισμού.Για τον λόγο αυτό, καλό είναι να αποφεύγουμε λέξεις ή χαρακτηρισμούς που στιγματίζουν.Συζητάμε με τα παιδιά μας και προσπαθούμε να αποδημήσουμε τυχόν στερεότυπα που μπορεί να έχουν σχηματιστεί προς άλλους πολιτισμούς, χώρες ή ακόμα και ανθρώπους που νοσούν.Είναι σημαντικό, να τους μεταδώσουμε το μήνυμα ότι, ένας ιός μπορεί να μολύνει οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής ή έθνους.Έφηβοι ηλικίας 12-18 ετώνΟι έφηβοι, όπως και οι υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες παιδιών, μπορεί να εμφανίσουν τις συνήθεις αντιδράσεις, όπως σωματικοί πόνοι, ευερεθιστότητα, διαταραχές στη διατροφή και τον ύπνο.Ωστόσο, μπορεί να επιδεικνύουν παράλληλα μια συμπεριφορά απάθειας, αγνοώντας συμπεριφορές προαγωγής υγείας και κανόνες υγιεινής ή υιοθετώντας συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, όπως κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών.
Η κατανόηση, η ενσυναίσθηση και η υπομονή από τους γονείς παίζουν και εδώ καθοριστικό ρόλο.
Οι έφηβοι είναι σε θέση να αντιληφθούν καλύτερα τα γεγονότα από ότι τα μικρότερα παιδιά, ενώ κατά πάσα πιθανότητα θα βασιστούν σε φίλους και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωσή τους.Για τους λόγους αυτούς, στους εφήβους το κυριότερο είναι να ακούσουμε αυτά που θέλουν να μοιραστούν μαζί μας.Ενδέχεται να έχουν ερωτήσεις σχετικά με την υγεία, την οικονομία ή και την πολιτική διαχείριση της κατάστασης.Μπορεί ακόμη και να έχουν απορίες και ανησυχίες για τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις και διαστάσεις του ιού.Συζητάμε μαζί τους.Τους δίνουμε χώρο να εκφραστούν, χωρίς να προσπαθούμε να επιβάλλουμε το πώς εμείς οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε ή κρίνουμε την κατάσταση.Καλό είναι να αναπτύξουν και οι ίδιοι κριτική σκέψη αναφορικά με τα γεγονότα και να μάθουν να ενημερώνονται από πολλές και κυρίως έγκυρες πηγές.
Μην ξεχνάμε ότι οι έφηβοι μπορεί να αντιμετωπίζουν τον ιό με χιούμορ.Το χιούμορ είναι ένας υγιής μηχανισμός άμυνας και διαχείρισης, αρκεί να μην έχει αντίθετα αποτελέσματα αν αντιμετωπίζουν την κατάσταση μόνο με αυτόν τον τρόπο.
Οι έφηβοι, λόγω και της κατάστασης, ενδέχεται να «βουλιάξουν» στις οθόνες των υπολογιστών.Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα και ως προς αυτό.Δηλαδή ορίζουμε μαζί συγκεκριμένες ώρες που μπορούν να αφιερώνουν στο διαδίκτυο ή τον υπολογιστή για ψυχαγωγικούς λόγους.Εάν υπάρχουν ήδη όρια ως προς αυτό, είναι καλό να τα διατηρήσουμε και να φροντίζουμε να τηρούμε γενικότερα ένα καθημερινό πρόγραμμα.
Και στους εφήβους είναι απαραίτητο να μην χαθεί η επαφή με τα μαθήματα και το σχολείο.Καλό είναι να υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες για διάβασμα και επανάληψη.Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα παιδιά που βρίσκονται στη Γ’ Λυκείου.Οι μαθητές αυτοί είναι πολύ πιθανό να βιώνουν ήδη στρες λόγω των εισαγωγικών εξετάσεων και των αλλαγών που μπορεί να επέλθουν λόγω της κατάστασης.Συζητάμε μαζί τους, τους ενθαρρύνουμε να εκφράζουν τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους, τους θυμίζουμε ότι η ίδια κατάσταση ισχύει για όλους τους συμμαθητές τους και προσπαθούμε να τους κάνουμε να νιώσουν ασφάλεια για το μέλλον.
Ενθαρρύνουμε τους εφήβους να διαβάσουν εξωσχολικά βιβλία ή να δουν ταινίες και ντοκιμαντέρ.Μπορούμε να ψάξουμε για βιβλία που ήταν σημαντικά για εμάς τους ίδιους στην ηλικία τους και να τα μοιραστούμε μαζί τους.Να συζητήσουμε τους λόγους που κάποιο βιβλίο ή ταινία μας είχε επηρεάσει, δίνοντας τους έτσι και ένα επιπλέον κίνητρο.Φαινόμενα ρατσισμού, ξενοφοβίας ή στιγματισμού είναι πιθανά και σε αυτήν την ηλικία.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, οι έφηβοι κατανοούν περισσότερες πληροφορίες από τα μικρότερα παιδιά και είναι σε θέση να συζητήσουν με τους ενήλικες.Καλό είναι ωστόσο να αποφεύγουμε να τους μεταφέρουμε τα δικά μας άγχη και ανησυχίες σχετικά με το νέο κορωνοϊό.Μπορούμε να συζητάμε τις δικές μας ανησυχίες με άλλους ενήλικες, όπως φίλους και συγγενείς, δηλαδή με το δικό μας υποστηρικτικό δίκτυο.
Για κάθε παιδί και για κάθε ηλικία, η κατανόηση, η ενσυναίσθηση και το αίσθημα ασφάλειας είναι τα κύρια εργαλεία που χρειάζεται να υιοθετήσουν οι γονείς.Το σημαντικότερο είναι να καταλάβει το παιδί γιατί χρειάζεται να κάνει αυτό που του ζητάμε.Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της συζήτησης και των απαντήσεων σε τυχόν απορίες.Ας δώσουμε χρόνο και χώρο στα παιδιά να εκφραστούν, καθώς και τη φροντίδα και την αγάπη μας.
Ο περιορισμός της έκθεσής σε συνεχείς πληροφορίες και εικόνες από τα ΜΜΕ αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της ψυχικής ευεξίας, όχι μόνο των παιδιών αλλά και των ίδιων των γονιών.Ο κάθε γονέας ξέρει καλύτερα από κάθε άλλον το παιδί του και τις ανάγκες του.Οι υγιείς σχέσεις που χτίζουμε με τα παιδιά μας αποτελούν σημαντικό εφόδιο, όχι μόνο για τη διαχείριση της κρίσης στην περίπτωση του νέου κορωνοϊού και αφού αυτή περάσει, αλλά και για τη διαχείριση μελλοντικών κρίσεων στην οικογένεια.
Τέλος, είναι μια καλή ευκαιρία για τους γονείς να αναρωτηθούμε τι θέλουμε το παιδί μας να μάθει μέσα από αυτήν την κρίση δημόσιας υγείας.Το βασικότερο που έχει προκύψει μέχρι στιγμής, είναι η ατομική ευθύνη και δράση και πόσο σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει ο καθένας μας στην αντιμετώπιση της δύσκολης αυτής κατάστασης.Η συλλογική ευθύνη, η συλλογική δράση, ο αλτρουισμός και η αλληλοβοήθεια αποτελούν επίσης συμπεριφορές και ιδανικά που καλούμαστε να επιδείξουμε και μπορούν να δώσουν λύσεις και απαντήσεις σε περιπτώσεις κρίσεων.Αυτά είναι εξαιρετικά σημαντικά μηνύματα για όλους μας και πρέπει να τα υπενθυμίζουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας. Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
«Μένουμε σπίτι»Ανάμεσα στις λέξεις και τις φράσεις που γέννησε η πανδημία ξεχωριστή θέση έχει η φράση «Μένουμε σπίτι» καθώς είναι πια σύνθημα . Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες ο πληθυσμός προτρέπεται να μένει στο σπίτι, να αποφεύγει τις περιττές μετακινήσεις. Η οικία προέρχεται από τον οίκο, που είναι λέξη αρχαία, και αντικατέστησε το ακόμα αρχαιότερο δόμος που περιέπεσε σε αχρησία.
Στα αρχαία ελληνικά, η οικία είχε σημασία πιο στενή από τον οίκο· περιέγραφε το οίκημα καθαυτό, το κτίριο της διαμονής, ενώ ο οίκος δήλωνε όλη την περιουσία, κινητή και ακίνητη, του ιδιοκτήτη.Οι λέξεις οικία και οίκος διατηρούνται βέβαια και στα νέα ελληνικά.Βέβαια, η ρίζα οικο- είναι πανταχού παρούσα στο νεότερο λεξιλόγιο, καμιά φορά λιγάκι κρυμμένη (διότι και ο νοικοκύρης από εκεί παράγεται, με επανανάλυση της αιτιατικής: τον οικοκύρη –> το νοικοκύρη), και μάλιστα έχει πάρει νέα ορμητική ώθηση μετά την εμφάνιση της οικολογίας, ως αντίληψης, ως επιστήμης και ως ορολογικού πεδίου, με τους πάμπολλους νεολογισμούς που γεννήθηκαν.Όμως, εδώ και πολλούς αιώνες κατοικούμε σε σπίτια, όχι σε οικίες.Η λέξη είναι δάνειο από τη λατινική λέξη hospitium και εμφανίζεται στα ελληνικά ήδη τον 2ο αιώνα μ.Χ., ως οσπίτιον, άλλοτε με ψιλή κι άλλοτε με δασεία, συχνά γραμμένο και ως «οσπήτιον», και στη συνέχεια οσπίτιν και σπίτιν και τελικά σπίτι.Η λατινική λέξη hospitium δεν σήμαινε ακριβώς «κατοικία»· σήμαινε «φιλοξενία» (από το hospes = ξένος, φιλοξενούμενος) και στη συνέχεια τον ξενώνα, το κτίριο όπου έμεναν οι φιλοξενούμενοι.Η λατινική λέξη έδωσε παράγωγα και στις νεότερες ευρωπαϊκές γλώσσες, και μάλιστα στάθηκε ιδιαίτερα γόνιμη αφού από εκεί παράγεται το hôtel και το αγγλικό hotel (αλλά και το hostel), το ξενοδοχείο δηλαδή, αλλά και το hospital/hôpital (το νοσοκομείο) και το δικό μας σπιτάλι (παλιά λέξη για το νοσοκομείο και διάφορα συναφή ιδρύματα).Όπως με τον οίκο και την οικία, στα αρχαία, έτσι και στα νέα ελληνικά η μεν κατοικία δηλώνει το κτίσμα καθαυτό, ενώ το σπίτι περιλαμβάνει την κατοικία και το περιεχόμενό της, την οικοσκευή, συχνά και τους ανθρώπους, την οικογένεια που κατοικεί μέσα.Στη φράση «μένουμε σπίτι» του συνθήματος, λείπει η πρόθεση και το άρθρο.Παρόμοια, λέμε σχεδόν πάντοτε «πάω σπίτι» και «είμαι σπίτι» και όχι «πάω στο σπίτι», «είμαι στο σπίτι».Αυτό το λέμε μόνο για το δικό μας σπίτι, νομίζω πως φράσεις του τύπου «πάω σπίτι του Γιάννη», «είμαι σπίτι της μητέρας μου» δύσκολα λέγονται και ξενίζουν (αλλά πείτε τη γνώμη σας).Παρόμοια σύνταξη υπάρχει και για άλλους προορισμούς (Πάω σινεμά, πάμε ταβέρνα, πάω γραφείο) αλλά λιγότερο για να δηλώσουμε ότι βρισκόμαστε κάπου (λέμε πάντως «είμαι γραφείο») Κατερίνα ΚουβουτσάκηΑριστούχος Καθηγήτρια Κλασικής ΦιλολογίαςΙδρύτρια & Διαχειρίστρια του GLG(Greek Language Glory)
Page updated
Google Sites
Report abuse